پديد آورندگان :
رحيمي، گيتي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكده پزشكي , حبيب‌زاده، شهرام دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكده پزشكي , فتحي، افشين دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكده پزشكي , قاسم‌زاده، شيما دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكده پزشكي , شهباززادگان، سميرا دانشگاه علوم پزشكي اردبيل - دانشكده پرستاري و مامايي
كليدواژه :
مرگ و مير , عوامل خطر , باردار , اردبيل , اتيولوژي
چكيده فارسي :
مقدمه و هدف: مرگ و مير مادر بر اثر عوارض بارداري و زايمان، نشانگري حساس از وضعيت زنان در جامعه، دسترسي به مراقبت ها، كفايت و كيفيت مراقبت هاي سلامتي و ظرفيت سيستم ارائه خدمات در پاسخگويي به نيازهاي جامعه زنان بوده و نشان دهنده اوضاع اقتصادي و اجتماعي هر جامع هاي مي باشد. همچنين، مرگ و مير به دليل عوارض بارداري و زايمان از مهمترين شاخص هايي است كه نشان دهنده وضعيت توسعه كشورها مي باشد. در اين راستا، مطالعه حاضر با هدف بررسي علت مرگ و مير در مادران باردار و عوامل خطر همراه با آن در استان اردبيل از سال 1385 تا 1395 انجام شد. روش كار: در اين مطالعه مقطعي، اطلاعات ثبت شده در مورد مرگ مادران باردار شامل: ويژگي هاي جمعيت شناختي، شاخص هاي مربوط به بارداري و زايمان و علت مرگ طي سالهاي 1385 تا 1395 از واحد بهداشت خانواده معاونت بهداشتي استان استخراج گرديد و اطلاعات مربوطه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: مطابق با نتايج به دست آمده از اين مطالعه، 39 مورد مرگ مادران باردار طي سا لهاي 1385 تا 1395 رخ داده بود؛ اما در سا لهاي 1387 و 1394 ، مرگي در اين راستا گزارش نشده بود. ميانگين سني مادران فوت شده 1/ 8± 30 سال با دامنه سني 15-44 سال به دست آمد. از نظر مقطع فوت، 10 مادر در طول بارداري ( 6/ 25 درصد)، يك مادر در طول زايمان ( 5/ 2 درصد)، 12 مادر 24 ساعت پس از زايمان ( 7/ 30 درصد)و 16 مادر پس از 24 ساعت فوت نموده بودند. از سوي ديگر، 11 نفر ( 2/ 28 درصد) از مادران زايمان واژينال و 28 نفر ( 8/ 71 درصد) زايمان سزارين داشتند. 31 نفر (48 / 79 درصد) از مادران نيز در معرض خطر قرار داشتند. در اين مطالعه رابطه مثبتي بين نوع زايمان سزارين يا Normal Vaginal Delivery) NVD )، تعداد بارداري (باردار يهاي اول و دوم) و عوامل خطر در دوران بارداري با مرگ و مير مادران مشاهده گرديد و خونريزي عامل بيشترين مرگ و مير مادران بود. شايان ذكر است كه ارتباط معناداري بين عوامل مرگ و مير مادران وجود نداشت. نتيجه گيري: بر مبناي نتايج، ارتباط معناداري بين تعداد بارداريها و نوع زايمان با مرگ و مير مادران وجود داشت و خونريزي عامل بيشترين مرگ و مير مادران بود. با توجه به بالابودن اثرات سزارين در مرگ و مير مادران باردار، انجام زايمان طبيعي پيشنهاد مي گردد. در اين ارتباط لازم است اقداماتي در جهت انجام زايمان طبيعي بدون درد و خوشايندنمودن آن انجام شود تا از ميزان زايمان سزارين كاسته گردد. همچنين با توجه به بالابودن ميزان مرگ و مير در مادران ميانسال با تعداد بارداري بالا، استفاده از رو شهاي ضد بارداري از قبيل قر صهاي ضد بارداري و كاندوم و عدم بارداري توصيه مي گردد.
چكيده لاتين :
Introduction and purpose: Maternal death during pregnancy or delivery and 42 days after the termination of pregnancy for any reason other than an accident is called maternal mortality. Maternal mortality due to the complications of pregnancy and childbirth is a sensitive indicator of women status in society, access to care, efficiency and quality of healthcare, capacity of the service system to meet the needs of women and demonstrates the economic and social conditions of each society. In addition, mortality due to pregnancy and delivery complications is one of the most important indicators that shows the condition of developing countries. In this regard, this study was conducted to investigate the causes of maternal mortality and related risk factors in pregnant women in Ardebil, Iran, from 2006 to 2016. Methods: In this cross-sectional study, registered information were extracted regarding the mortality of pregnant women, including demographic characteristics, indicators related to pregnancy, childbirth, and causes of death from 2006 to 2016 from the Family Health Unit of Provincial Health Deputy. Finally, the collected data were analyzed. Results: According to the obtained results, there were 39 cases of maternal mortality from 2006 to 2016. However; there was no maternal mortality in 2008 and 2015. The mean age of dead mothers was 30±1.8 years (age range: 15-44 years). Considering the mortality stage, 10 patients died during pregnancy (25.6%), one patient died during labor (2.5%), 12 patients died 24 h after delivery (30.7%), and 16 patients died after 24 h. On the other hand, 11 (28.2%) mothers had normal vaginal birth (NVD) and 28 cases (71.8%) had a cesarean section. Moreover, 31 women (79.48%) were at risk. There was a positive relationship between the type of delivery (cesarean section or NVD), parity (the first and second pregnancy), and risk factors during pregnancy with maternal mortality. Hemorrhage was the most common cause of maternal mortality. It is worth mentioning that there was no significant relationship between the causes of maternal mortality. Conclusion: According to the obtained results, there was a significant relationship between the number of pregnancies and type of delivery with maternal mortality. Moreover, hemorrhage was the most common cause of maternal mortality. Regarding the high levels of cesarean section effects on maternal mortality, it is recommended to carry out vaginal delivery. In this regard, it is necessary to take measures to conduct vaginal delivery without pain to reduce cesarean section rates. In addition, due to the high mortality rate in middle-aged mothers with a high number of pregnancies, it is suggested to use contraceptive methods, such as oral contraceptives, condoms, and birth control.
