بررسي وضعيت نيترات در گوجه فرنگي و خيار توزيع شده در بازار استان البرز

Study of Nitrate Status in Tomatoes and Cucumbers Distributed in the Alborz Province Market

نيترات يكي از آلاينده هاي مهم است كه عمدتا در اثر مصرف نامتعادل كود و زياده روي در مصرف كودهاي نيتروژني در اندامهاي گياهي تجمع پيدا مي كند. عمده نيترات در بدن ما از مصرف سبزيجات ناشي مي شود. در ايران گوجه فرنگي و خيار از سبزيجات پر مصرف در سبد غذايي مردم مي باشند. لذا بررسي ميزان آلودگي نيترات در اين محصولات و شناخت منابع آلايندگي و ارائه راهكارهاي مناسب براي كاهش نسبي آلودگي ضروري مي باشد. مواد روش ها در اين مطالعه به مدت 16 ماه هر هفته دو مرتبه از بازار استان البرز به صورت تصادفي نمونه هاي گوجه فرنگي و خيار تهيه گرديد. نمونه ها بعد از انتقال به آزمايشگاه با آب مقطر شستشو و درصد رطوبت و محتواي نيترات آنها به روش سمي ميكرو كجلدال اندازه گيري گرديد. يافته ها نتايج نشان داد محتواي نيترات در خيارهاي عرضه شده در بازار استان البرز با ميانگين 212/25 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر بالاتر از حد مجاز تعيين شده توسط سازمان بهداشت جهاني (WHO) (150 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر) و سازمان استاندارد ملي ايران (90 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر) مي باشد. محدوده مقدار نيترات در نمونه هاي خيار بين 1221-15/8 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر بود و با توجه به شاخص سازمان بهداشت جهاني و سازمان ملي استاندارد ايران به ترتيب 58/76 و 74 درصد نمونه هاي خيار داراي نيترات بيشتر از حد مجاز بودند. نتايج اين بررسي نشان داد كه ميانگين غلظت نيترات در نمونه هاي گوجه فرنگي 20/22 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر بود كه از حد مجاز تعيين شده توسط سازمان بهداشت جهاني (300 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر) و سازمان ملي استاندارد ايران (120 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر) كمتر بود. محدوده مقدار نيترات در نمونه هاي گوجه فرنگي بين 121/3 - 3/4 ميلي گرم در كيلوگرم وزن تر بود و با توجه شاخص سازمان ملي استاندارد ايران تنها در يك نمونه گوجه فرنگي مقدار نيترات بيشتر از حد مجاز بود. بحث و نتيجه گيري نتايج اين مطالعه نشان داد كه ميانگين غلظت نيترات در فصل پاييز ˂زمستان˂ بهار تابستان مي باشد، همچنين در محصول خيار مقدار نيترات در بخش پوست بيشتر از ديگر بخش هاي خيار است.

Nitrate is one of the most important pollutants that is accumulated mainly due to unbalanced fertilizer use and excessive use of nitrogen fertilizers in plant organs. Most of the nitrate in our body comes from vegetables. In Iran, tomatoes and cucumbers are consumed vegetables in the food basket of people. Therefore, the study of nitrate pollution in these products and the identification of the sources of pollutants and providing appropriate solutions for the relative reduction of contamination is necessary. Methods: In this study, we randomly collected samples of tomatoes and cucumbers from Alborz province for 16 months each week. Samples were washed with distilled water and moisture content and their nitrate content was measured by micro-Kajledal method. Results: The results showed that nitrate content in the cucumbers Distribution the Alborz province with an average of 212.25 mg / kg fresh weight was higher than the World Health Organization (WHO) (150 mg / kg) and Iranian National Standardization Organization (INSO) (90 mg / kg of fresh weight). The range of nitrate content in fresh cucumber samples was 15.18-1221 mg / kg and according to the World Health Organization and National Iranian Standards Organization, 58.76% and 74% of cucumber samples had more nitrate content above the limit, respectively. The results of this study showed that the mean concentration of nitrate in tomato samples was 20.22 mg / kg, which was below the World Health Organization (300 mg / kg) and Iranian National Standardization Organization (120 mg / kg fresh weight) was less. The range of nitrate content in tomato samples was 3.4-121.3 mg / kg, and according to the Iranian National Standardization Organization index, only one tomato sample had nitrate content higher than the limit. Conclusion and Discussion: The results showed that mean nitrate concentration in autumn ˃ winter ˃ spring ˃ summer. In cucumber, the amount of nitrate in the skin is more than other parts of cucumber.