عنوان مقاله :
بررسي خصوصيات مورفوفنولوژيك، شاخصهاي رشد و عملكرد ژنوتيپهاي اُميدبخش متحمل به خشكي نخود (Cicer arietinum L.) در شرايط آبياري تكميلي در نيشابور
پديد آورندگان :
پُرسا ، حسن دانشگاه فردوسي مشهد - پژوهشكده علوم گياهي - گروه بقولات , باقري ، عبدالرضا دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و بِهنژادي گياهي , گنجعلي ، علي دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده علوم، پژوهشكده علوم گياهي - گروه زيستشناسي , عابد ، محمد دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي
كليدواژه :
تعداد غلاف در بوته , سرعت رشد محصول , سرعت رشد نسبي , شاخص سطح برگ , شاخصهاي رشد , شاخههاي اوليه و ثانويه , گلدهي
چكيده فارسي :
بهمنظور بررسي خصوصيات مورفوفنولوژيك، فيزيولوژيك و عملكردي ژنوتيپهاي اُميدبخش متحمل به خشكي نخود (Cicer arietinum L.) در شرايط آبياري تكميلي، آزمايشي در نيشابور در سال زراعي1390-1389 اجرا شد. در اين آزمايش، پنج ژنوتيپ اُميدبخش حاصل آزمايشات گذشته (MCC80، MCC352، MCC392، MCC537 و MCC696) و دو ژنوتيپ تجاري بهعنوان شاهد (ILC482 و كرج316012) در شرايط آبياري تكميلي (آبياري در زمان كاشت و نيز مرحله گلدهي) در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با چهار تكرار مورد ارزيابي قرار گرفتند. بر اساس نتايج، تنوع قابلملاحظهاي ميان ژنوتيپها از نظر تعداد روز از كاشت تا سبزشدن، گلدهي و غلافدهي، ارتفاع بوته و تعداد شاخه در بوته، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبي، اجزاي عملكرد دانه و عملكرد دانه وجود داشت؛ بهطوري كه تفاوتهاي معنيداري براي اين صفات در ميان ژنوتيپها مشاهده شد. ژنوتيپ MCC80 با 970كيلوگرم در هكتار از بيشترين عملكرد دانه برخوردار بود كه بيش از دو برابر عملكرد دانه در شرايط ديم و حدود 75درصد عملكرد دانه نسبت به شرايط آبي در منطقه ميباشد. اين ژنوتيپ، كمترين تعداد روز تا گلدهي و غلافدهي و بيشترين تعداد غلاف در بوته را نيز دارا بود؛ اما عملكرد دانه ژنوتيپهاي شاهد كرج126031 (324كيلوگرم در هكتار) و ILC482 (320كيلوگرم در هكتار)، از متوسط عملكرد دانه نخود در شرايط ديم منطقه نيز كمتر بود. بنابراين ميتوان ضمن تكرار چنين آزمايشاتي، گزينه كشت ژنوتيپهايي ازجمله MCC392، MCC352 و بهويژه MCC80 را همراه با آبياري تكميلي در زمان كاشت و هنگام گلدهي در اين منطقه، بهعنوان ژنوتيپهاي اميدبخش متحمل به خشكي درنظرگرفت.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي حبوبات ايران