بررسي تغييرات عملكرد و كيفيت بذر ماش در پاسخ به عوامل محيطي در تاريخ‏هاي مختلف كاشت

در اين مطالعه تغييرات عملكرد و كيفيت بذر ماش (Vigna radiata L.) در پاسخ به برخي عوامل محيطي نظير دما، رطوبت نسبي، بارندگي و طول دوره روشنايي در تاريخ‏هاي مختلف كاشت در شرايط مزرعه مورد ارزيابي قرار گرفت. اين آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گنبد در سال زراعي1389 انجام شد. در اين تحقيق ژنوتيپ VC1973A در پنج تاريخ كاشت (2 ارديبهشت، 20 ارديبهشت، 13خرداد، 30 خرداد و 20 تير) كشت شد. پس از اندازه گيري عملكرد دانه، كيفيت بذر با استفاده از آزمون هاي جوانه زني، تسريع پيري، هدايت الكتريكي و بررسي درصد سبزشدن در مزرعه تعيين شد. وقوع بارندگي و رطوبت نسبي بالا همراه با دماهاي بسيارزياد (بيش از C°40) طي دوره پُرشدن بذر در كشت‏هاي زودهنگام باعث كاهش درصد جوانه‏زني و افزايش هدايت الكتريكي بذرها شد؛ اما به ازاي هر روز تأخير در كاشت، جوانه‏زني پس از تسريع پيري به ميزان 0.23درصد افزايش و هدايت الكتريكي به ميزان 0.48ميكروزيمنس بر سانتي‏متر بر گرم كاهش يافت. برخلاف كيفيت بذر، عملكرد بذر به ازاي هر روز تأخير در كاشت به ميزان 10.84 كيلوگرم در هكتار كاهش يافت كه مهم‏ترين دليل آن كاهش طول مراحل مختلف نمو و به‏ويژه دوره پُرشدن بذر بود. از آنجايي كه تاريخ كاشت مناسب، آن است كه ضمن حفظ خصوصيات كيفي بذر در سطح مطلوب، عملكرد بالايي نيز توليد كند، انتظار مي‏رود با كاشت ماش در اواسط خرداد بتوان ضمن دستيابي به عملكرد مطلوب، بذرهايي با كيفيت بالا نيز توليد كرد.