تعامل بين قارچ و باكتري محرك رشد و نقش آن ها بر عملكرد و اجزاي عملكرد سه رقم لوبياقرمز (Phaseolus vulgaris L.)

امروزه مصرف نامتعادل كودهاي شيميايي يكي از مهم ترين عوامل آلودگي هاي زيست محيطي و محدودكننده رشد و عملكرد گياهان زراعي است. در اين راستا استفاده از پتانسيل حمايتي ريزجانداران خاكزي در جهت بهبود حاصلخيزي خاك و توليد پايدار محصولات كشاورزي، طي سال هاي اخير مورد توجه قرار گرفته است. اين آزمايش با هدف بررسي اثر كودهاي زيستي بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام لوبياقرمز، به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با چهار تكرار در سال زراعي 1395 در منطقه بيران شهر لرستان اجرا شد. عوامل شامل تلقيح (با گونه هاي Glomus etunicatum, G. Intraradices, G. mossea) در دو سطح (تلقيح و بدون تلقيح)، مايه زني (با Azotobacter chroococcum Strain 15) در دو سطح (مايه زني و عدم مايه زني) و ارقام لوبياقرمز (توده بيران شهر، ارقام اختر و گلي) بودند. نتايج نشان داد كه اثر ازتوباكتر و ميكوريزا بر تعداد غلاف در بوته، وزن100دانه، شاخص برداشت و همچنين اثر دو جانبه ميكوريزا و رقم، بر تعداد دانه در غلاف، وزن100دانه، عملكرد زيست توده و شاخص برداشت ارقام لوبيا معني‌دار و افزايشي بود. مايه زني ازتوباكتر و تلقيح ميكوريزا عملكرد دانه را به ترتيب 12.4 و 24.5 درصد نسبت به شاهد افزايش دادند. بيشترين عملكرد دانه در رقم گلي به دست آمد كه نسبت به رقم اختر و توده بيران شهر به ترتيب 45.2 و 51.1درصد افزايش داشت. يافته هاي آزمايش نشان داد كه همياري قارچ ميكوريزا و ازتوباكتر، داراي اثر افزايشي بر عملكرد گياه لوبيا است و مي توان در جهت توليد پايدار اين محصول در نظام هاي زراعي بوم سازگار درنظرگرفته شوند.