نشانه‌هاي اضطراب در رمان درخت انجير معابد

نشانه ـ معناشناسي گفتمانييكي از نقدهاي جديد بوده كه با بررسي فرايندهاي عاطفي در متن به  نقد روان‌كاوانه ياري مي رساند. درخت انجير معابد آخرين رمان احمد محمود است كه نويسنده ضمن نقل داستان، درونيات شخصيت ها را بيان كرده است. برخي شخصيت هاي رمان تحت تأثير محيط خانوادگي و نابرابري هاي اجتماع، برآمده از جدال سنت و مدرنيته، دچار عقده حقارت و اضطراب مي شوند كه اعمال، گفتار و سبك زندگي آنان را تحت تأثير قرار مي دهد؛ از اين رو مي توان جنبه هاي مختلف آن را طبق نشانه ـ معناشناسي گفتماني و نظريه روان‌كاوانه آدلر و هورناي كه بر نقش مؤثر فرهنگ و اجتماع در ايجاد عقده حقارت تأكيد داشتند، بررسي كرد. در اين پژوهش، نگارندگان با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي به واكاوي رفتار و گفتار سه شخصيت اصلي رمان يعني تاج الملوك، فرامرز و فرزانه پرداخته‌اند كه طبق گفتمان عاطفي و نظريه كارن هورناي در مرحله بيداري هيجاني با نقص پوستي و اضطراب هايي همچون تنهايي، نااميدي و تأثير محيط (تبعيض اجتماع) مواجه مي شوند و براي جبران، از پرخاشگري، كينه و انتقام بهره مي گيرند و هويت عاطفي خود را بروز مي دهند. گفتمان عاطفي در اين رمان نمود بيشتري دارد و باعث به‌وجود آمدن گفتمان هاي كنشي از نوع القايي و مرام مدار در شخصيت هاي داستان مي شود.