عنوان مقاله :
نقش فردگرايي روششناختي در ساخت نظريه در دانش اقتصاد
پديد آورندگان :
مقصودي ، حميدرضا پژوهشكده مطالعات فناوري , اميري تهراني ، محمدرضا پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي
كليدواژه :
تحويلگرايي , فردگرايي روششناختي , نظريۀ اقتصادي , فرد نوعي , انسان عقلاني
چكيده فارسي :
نظريهپردازي در دانش اقتصاد مبتني بر پيشفرضهايي روششناختي صورت ميگيرد كه دانستن اين پيشفرضها نظريهپرداز را نسبت به استحكام نظريهاي كه به دنبال آن است آگاهتر ميسازد. از جملۀ اين پيشفرضها، فردگرايي روششناختي است كه بر پيشفرض معرفتشناختيِ «تحويل» بنا شده است. تفكر اجتماعي متعارف در اولين تحويل، جامعه را از عناصر فرامادي ميزدايد؛ در تحويل دوم جامعه را صرفاً بشري ميداند و آن را از عناصر غيربشري پالايش ميكند و در تحويل سوم اين عناصر بشري را داراي خصوصيات مشترك و مساوي ميداند و انسان نوعي نماينده را ترسيم ميكند؛ نهايتاً در چهارمين تحويل با جمع جبري انسانهاي يكسان، نظريۀ اجتماعي را توليد ميكند. تحويل سوم و چهارم، فردگرايي روششناختي را در نظريهپردازي اجتماعي نمايان ميسازد. در نوشتار حاضر پس از طرح نقش تحويلانگاري در ايجاد فردگرايي روششناختي به نحوۀ ورود اين پيشفرض روششناختي به عرصۀ نظريهپردازي در دانش اقتصاد پراخته شده و تلاش شده است سازوكار تأثيرگذاري فردگرايي روششناختي در ساخت نظريات اقتصادي روشن شود. مطابق با نتايج اين پژوهش، فردگرايي روششناختي در سه ساحت «انسان در مقام تعريف»، «انسان در مقام باور» و «انسان در مقام رفتار» به نظريهپردازي دربارۀ انسان نوعي اقتصادي پرداخته است
عنوان نشريه :
روش شناسي علوم انساني