نقد موسيقايي لاميه التُرك و لاميه الكُرد

لاميه نويسي كه از دوره پيش از اسلام با لاميه العرب شهرت و با لاميه العجم امتداد يافت، همواره مورد توجه شاعران بوده است. دو نفر از ايرانيان عربي‌سراي معاصر به نام‌ محمد تقي حجت الاسلام و عبدالحميد سنندجي نيز به ترتيب لاميه الترك را در مدح اميرالمؤمنين علي (ع) و امام زمان (عج) و لاميه الكرد را در مدح حسنعلي خان حاكم سنندج و در استقبال از لاميه العرب و لاميه العجم سروده‌اند. از آن‌جا كه جنبۀ شكلي در استقبال‌هاي شعري بر جنبه معنايي مقدم است، نقد موسيقايي نيز در اين باب اهميت مي‌يابد. اين نوع نقد در دوران معاصر مفهوم گسترده‌تري نسبت به گذشته پيدا كرده است، تعريف آن از بررسي شعر به عنوان كلام موزون و مقفي فراتر رفته است و چهار بعد موسيقي دروني، بيروني، كناري و معنوي را در برمي‌گيرد. نگارندگان برآنند در قالب روش توصيفي، تحليلي اين دو قصيده را از لحاظ موسيقايي بررسي كنند تا مشخص شود كدام يك از دو شاعر بيشتر از افزاينده‌هاي موسيقايي بر مبناي نقد جديد استفاده كرده‌اند. از نتايج بحث اين كه هر دو شاعر، بحري متناسب با غرض شعر خود برگزيده‌اند و ائتلاف بين وزن و معنا را رقم زده‌اند اما هر دو قصيده در باب عروض با مشكلاتي مواجه شده‌اند. در بحث موسيقي كناري عيوبي بر لاميه الترك عارض شده‌ است. صفات حروف پرتكرار در دو قصيده نيز نشان از ائتلاف لفظ و معنا دارد. هر دو شاعر نيز كوشيده‌اند با استفاده از صنايع معنوي، زيبايي موسيقايي حاصل از تلاش ذهني و حدس فني و استدلالي را نيز پديد آورند.