افزايش حجم و شوري آب هاي توليدي چاه هاي نفت و گاز، مطالعه موردي: مخزن گازي مزدوران

توليد نفت و گاز در ميادين نفتي و گازي همراه با توليد آب ((Produced Water مي باشد. اكثر مخازن در ابتداي توليد، حاوي آب توليدي شيرين بوده كه با گذر زمان و افزايش برداشت و افت فشار، شوري آب توليدي افزايش يافته است. توليد آب شور باعث ايجاد خوردگي و گرفتگي در تاسيسات سرچاهي و در نتيجه كاهش توليد گاز مي‌گردد. منشايابي اين پديده به منظور ارائه راهكار مناسب جهت كم كردن شوري امري ضروري است. ميدان گازي خانگيران واقع در شمال شرق ايران داراي دو سازند گازي مجزاي مزدوران در پايين و شوريجه در قسمت بالاتر مي باشد. نمونه آب توليدي سرچاهي از چاههاي شور و شيرين در مخزن مزدوران و 2 نمونه درون چاهي از آبران زير مخزن (عمق حدود 3 كيلومتري) جهت مقايسه و آناليزهاي مختلف گرفته شد. مخزن مزدوران داراي دو مشكل عمده شوري بالاي آب توليدي و همچنين حجم آب توليدي زياد بوده كه در برخي از چاهها باعث مرگ آنها شده است. نتايج نشان داد كه دو نمونه عمقي آبران رفتار متفاوتي نشان مي دهند. بطوريكه نمونه عمقي شماره 17 كه در ارتفاع بالاتري از نمونه شماره 13 گرفته شده است، منشا انحلال نمك را نشان داده است، در حاليكه نمونه 13، منشا آب درياي قديمي تبخير شده را نشان مي دهد. بنابراين در مخزن خانگيران، آبرانهاي مختلفي وجود دارد كه مي توانند هر كدام منشا احتمالي آبهاي توليدي سرچاهي باشند. نمونه هاي آب توليدي سرچاهي شور رفتاري مشابه با آبران شماره 13 را نشان دادند. منشا آب توليدي شيرين نيز حاصل ميعان بخارات آب موجود در مخزن در طي توليد است. بنابراين آبهاي توليدي شور سرچاهي حاصل اختلاط آب شورابه با تركيب مشابه آبران شماره 13 با آب شيرين مانند بخار آب مايع شده موجود در مخزن مي باشند.