عنوان مقاله :
بررسي ساختار منافذ و خصوصيات فركتال سنگ هاي كربناته ريز دانهي گرو و سرگلو با استفاده از آناليز جذب در فشار پايين نيتروژن
پديد آورندگان :
شباني ، محمدابراهيم پژوهشگاه صنعت نفت - پژوهشكده علوم زمين , معلمي ، علي شركت ملي نفت ايران - پژوهشكده ازدياد برداشت - گروه زمين شناسي , قلاوند ، هرمز شركت ملي نفت ايران - گروه زمين شناسي , زماني پزوه ، زيبا پژوهشگاه صنعت نفت - پژوهشكده علوم زمين
كليدواژه :
خصوصيات ساختاري , جذب در فشار پايين نيتروژن , حجم منافذ , بعد فركتال , شيل گازي گرو و سرگلو
چكيده فارسي :
در اين مطالعه خصوصيات منافذ نمونههاي سنگهاي كربناته ريزدانه در ايران، برروي 9 نمونه برداشت شده از سازندهاي گرو (5 نمونه) و سرگلو (4 نمونه) با استفاده از روش جذب در فشار پايين نيتروژن مورد ارزيابي قرار گرفت. ميزان كل كربن آلي موجود در نمونههاي سازند گرو مابين wt% 64/0 تا wt% 21/5 (ميانگين wt% 2/3) و براي سازند سرگلو مابين wt% 12/0 تا wt% 94/10 (ميانگين wt% 3/4) متغير ميباشد. كاني كربناته بيشترين ميزان كاني (ميانگين wt% 64) موجود در نمونههاي مطالعه شده در هر دو سازند گرو و سرگلو را شامل ميشود. بعد از كربناتها، كوارتز (ميانگين wt% 15) و كانيهاي رسي(ميانگين wt% 9) قرار ميگيرند. حجم منافذ محاسبه شده مابين g100/3cm 6/0 و g100/3cm 5/2 با ميانگين g100/3cm 4/1 متغير است كه مشابه تحقيقات انجام شده بروي شيلهاي گازي آمريكا ميباشد. يك رابطهي خطي ميان ميزان كربن آلي و خصوصيات منافذ براي نمونههاي هر دو سازند گرو و سرگلو مشاهده شد. به دليل تغييرات گستردهتر ميزان كل كربن آلي در سازند سرگلو نسبت به سازند گرو، اين رابطه خطي در سازند سرگلو مشهودتر ميباشد . بعد فركتال بدست آمده براي نمونههاي مطالعه شده مابين 45/2 و 81/2 و با ميانگين 64/2 متغير است. مقادير نسبتا بالاي بعد فركتال بدست آمده نمايانگر ميزان بالاي ناهمواري و پيچيدگي در سطوح منافذ نمونههاي شيلي گرو و سرگلو ميباشد. وجود رابطهي مستقيم ميان ميزان ماده آلي و بعد فركتال را ميتوان به وجود ريزمنافذ در مواد آلي و در نتيجه ساختار ناهموار و پيچيده منافذ نسبت داد. براساس مشاهدات ميزان ماده آلي به عنوان مهمترين پارامتر كنترل كنندهي خصوصيات منافذ در نمونههاي سازند گرو و سرگلو معرفي شد.
عنوان نشريه :
زمين شناسي نفت ايران