رابطه استفاده از رسانه ‌ هاي جمعي و ميزان سرمايه اجتماعي در شهر كاشان

رسانه‌هاي جمعي با فراهم آوردن چارچوب‌هاي مفهومي براي تفسير و پردازش اطلاعات، به نگرش‌هاي افراد در خصوص مسائل مدني، موضوع‌هاي سياسي و امور عمومي جامعه، جهت مي‌دهند و به شكل‌گيري مفاهيم و رفتارهاي خاص كمك مي‌كنند. با توجه به اهميت و نقش رسانه‌ها در زندگي اجتماعي،‌ هدف اصلي نوشتار حاضر، ‌تبيين نظري و تجربي رابطه ميان استفاده از رسانه‌هاي جمعي و به طور ويژه اينترنت، مطبوعات و تلويزيون و ميزان سرمايه اجتماعي است. در اين پژوهش تلاش شده است تا ضمن استفاده از چارچوب مفهومي كلمن، پاتنام، لرنر و ديگران، با روش پيمايش به بررسي رابطه استفاده از رسانه‌هاي جمعي و ميزان سرمايه اجتماعي در جامعه مورد بررسي پرداخته شود. جامعه آماري مورد مطالعه در اين تحقيق، افراد20تا39 ساله شهر كاشان مي‌باشد كه از طريق فرمول كوكران 383 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. يافته‌هاي توصيفي پژوهش، حاكي از اين واقعيت است كه اگرچه ميانگين استفاده از اينترنت و مطبوعات در بين افراد نمونه، پايين‌تر از حد متوسط است ولي بيش از نيمي از پاسخگويان (‌52.8 درصد) در طي يك روز، بيشتر از دو ساعت از زمان خود را صرف تماشاي تلويزيون مي‌كنند. همچنين علي‌رغم اين‌كه ميانگين سرمايه اجتماعي در بين جمعيت مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط است ولي مشاركت اجتماعي داراي ميانگين پاييني است. نتايج به دست آمده از اين پژوهش نشان مي‌دهد كه بين تماشاي برنامه‌هاي سياسي، ورزشي، ‌خبري و فيلم‌هاي جنايي، تاريخي و فرهنگي تلويزيون و ميزان سرمايه اجتماعي رابطه معنادار وجود دارد. علاوه بر اين، ارتباطي معنادار بين ميزان استفاده از مطبوعات (مجله و روزنامه) و سرمايه اجتماعي برقرار است. به بياني ديگر هر چقدر افراد به ميزان بيشتري مطالب تاريخي، فرهنگي، اجتماعي و اخبار سياسي مطبوعات را مطالعه كنند، داراي سرمايه اجتماعي بالاتري خواهند بود. مهم‌ترين نتايج نظري اين مطالعه، تأييد مفاهيم و مفروضات نظري مأخوذ از نظريه‌هاي پورتو، لرنر، برم و ران و ... درباره‌ رابطه رسانه و سرمايه اجتماعي در جمعيت مورد مطالعه است.