بررسي عوامل مؤثر بر آگاهي از حقوق اساسي نمونه پژوهي: دانشجويان دانشگاه فردوسي مشهد

حقوق اساسي دربردارنده ملاك‌هايي است كه اعضاي جامعه را توانا مي‌سازد تا به استناد به‏ آن در برابر دست‌اندازي‌هاي دولت، مقاومت كنند اما آن‏چه ايجادكننده اين توانايي در ميان اعضاي جامعه است، وجود مجموعه قوانين مصوب تحت لواي قانون اساسي نيست بلكه آگاهي از آن‏ها است. آگاهي به حقوق اساسي سدي در برابر تماميت‌خواهي دولت است. اين آگاهي در خلأ شكل نمي‌گيرد و نظريه‌پردازان متغيرهاي مختلفي را به‌عنوان ايجاد كننده و افزايش ‌دهنده آگاهي از حقوق معرفي كرده‌اند هدف اين پژوهش كه به روش پيمايش صورت گرفته است، سنجش ميزان آگاهي از حقوق اساسي و شناسايي عوامل مؤثر بر آن است. متغير اصلي تحقيق، سرمايه اجتماعي است كه نظريه‌پردازان معتقدند از طريق بهبود كميت و كيفيت اطلاعات افراد، بالا بردن سرعت گردش آن ميان شبكه اجتماعي فرد و كاهش هزينه مبادله اين اطلاعات، بر آگاهي افراد تأثير مي‌گذارد. همچنين متغيرهاي تساهل سياسي، تساهل مذهبي، حضور در حوزه عمومي، نظريه آموزش رسانه‌اي، در كنار متغيرهاي زمينه‌اي سن، جنسيت، وضعيت تأهل، پايگاه اقتصادياجتماعي و مقطع تحصيلي، به‌عنوان متغيرهاي مستقل انتخاب شدند. نتايج نشان مي‌دهد كه آگاهي از حقوق در جامعه مورد بررسي وضعيت مناسبي ندارد. همچنين نتايج حاصل از معادله ساختاري مشخص مي‌سازد كه بيشترين سهم را در آگاهي از حقوق اساسي به ترتيب سرمايه اجتماعي با ضريب 40، تساهل مذهبي با ضريب 33 و تساهل سياسي با ضريب 29 دارند.