الگوي بهينه تاب آوري در بافت هاي مسئله دار شهري نمونه موردي: محله فرحزاد تهران

هدف اصلي از انجام اين پژوهش ارزيابي تاب آوري در محله فرحزاد تهران است. براي ارزيابي تاب آوري در ابعاد اجتماعي، اقتصادي و نهادي ـ مديريتي از تكنيك پرسشنامه و براي ارزيابي تاب آوري در بخش كالبدي، از مطالعات ميداني و نرم افزار GIS استفاده شد. يكي از مهم‌ترين ايده‌هايي كه در دهه حاضر هم در مديريت بحران و هم در مديريت شهري مطرح شده است، ايجاد شهرهاي تاب آور و مقاوم در برابر بحران‌هاي مختلف است. تاب‌آوري شهري را مي‌توان به توانايي يك محدوده شهري در معرض خطرات مانند تغييرات آب و هوايي، سوانح، فقر اقتصادي و اجتماعي براي مقاومت، جذب، تطبيق به آن‌ها و يا دوري از آن‌ها تعريف كرد. تفكر تاب آوري در سيستم هاي پيچيده مانند شهرها درك پويايي و روابط غيرخطي در اين نوع سيستم ها را ميسر مي سازد. اين تفكر، در بستر اكولوژي شهري مدرن امكان يكپارچه سازي عوامل انساني و اكولوژيكي در سيستم هاي شهري و درك تعاملات بين آنها، بسط راهبردهاي پايداري با توجه به تعاملات شناسايي شده را فراهم مي آورد .امروزه عمدتاً شهرها و جوامع سكونت گاهي در مكان هايي ايجاد يا بنا شده اند كه به لحاظ مخاطرات طبيعي در معرض وقوع انواع سوانح طبيعي و يا به دليل پيشرفت هاي تكنولوژي در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند. نگاهي كه تاكنون در مديريت سوانح و مديريت شهري وجود داشته، بيشتر نگاه مقابله اي و كاهش مخاطرات بوده است. در باره ارزيابي هاي صورت گرفته در زمينه تاب آوري اجتماعي در محله فرحزاد براساس پرسشنامه هاي تكميل شده مي توان گفت كه شاخص تمايل اجتماعي به مشاركت با ميانگين 3.94 در رتبه اول قرار دارد. در رتبه دوم شاخص پيوندهاي اجتماعي با همسايگان با ميانگين 3.82 و در رتبه سوم شاخص توانايي انطباق با آشفتگي ها و تنش ها با ميانگين 3.64 قرار دارد. شاخص هاي مشاركت در تصميم گيري و ميزان مشاركت براي رفع بحران به ترتيب با ميانگين هاي 3.55 و 3.46 در رتبه هاي چهارم و پنجم قرار دارند. درك محلي از خطر با ميانگين 3.15 در رتبه ششم و دانش و آگاهي نسبت به بحران با ميانگين 2.95 در رتبه هفتم قرار دارند. در مجموع ميانگين تاب آوري اجتماعي در محله مورد مطالعه برابر با 3.50 است كه مي توان گفت ميزان تاب آوري اجتماعي در محله فرحزاد در سطح متوسط قرار دارد.