مطالعه تطبيقي رويكرد كالبدي فضايي و سياست‌هاي مرتبط با آن در برنامه‌هاي توسعه روستايي طيّ دو دهه‌ي اخير (مورد: شهرستان قائم‌شهر، مازندران)

پرداختن به مقوله‌ي توسعه‌ي روستايي به مثابه فرآيندي است كه بايد وضعيت جوامع روستايي را در همه ابعاد محيطي اكولوژيكي، اجتماعي، اقتصادي، نهادي مديريتي و كالبدي فضايي ارتقاء داده و در تعامل با مناطق شهري و بخش‌هاي ديگر، امكان دستيابي به تعادل‌هاي ناحيه‌اي، منطقه اي و ملي را فراهم سازد. چراكه جمعيّت روستاهاي ايران حدود 30 درصد از كل جمعيّت كشور را شامل مي شود، لذا هرگونه تحرك اقتصادي و اجتماعي آنان در سطوح ملي، منطقه‌اي و ناحيه‌اي بر بسياري از موضوعات تأثيرگذار خواهد بود. بنابراين با توجه به اهميّت توسعه‌ي روستايي در مقياس كلان، تحقيق حاضر در مقياس خرد به منظور تعيين نقش و تأثير سياست‌هاي دولت طيّ دو دهه ي اخير در توسعه‌ي روستايي در روستاهاي واقع در شهرستان قائم‌شهر با رويكرد كالبدي فضايي انجام شده است. بطوركلي، مطالعه‌ي مقايسه اي نقش آثار و عملكردهاي رويكرد كالبدي فضايي در برنامه هاي توسعه در روستا مي باشد. تحقيق حاضر، از لحاظ هدف؛ كاربردي، از نظر ماهيّت و روش‌شناسي؛ توصيفي و تحليلي است. مسأله‌ي اصلي اين است كه مشخص شود دولت در زمينه ي رويكرد كالبدي فضايي چه سياست‌هايي در مقياس ملّي، منطقه‌اي و ناحيه اي و در جهت توسعه‌ي روستايي طيّ دو دهه ي اخير (برنامه هاي دوم تا پنجم توسعه) داشته است و تعيين شود كه اين رويكردكالبدي فضايي و سياست‌هاي مرتبط با آن چه آثار و پيامدهايي بر روي روستاها داشته و در نهايت به ارائه‌ي راهكارها در جهت بهبود وضعيت روستا و توسعه‌ي روستايي پرداخته است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه در برنامه‌ي پنجم در مقايسه با ساير برنامه ها در زمينه ي كالبدي فضايي؛ سياست‌هايي نظير؛ مقاوم‌سازي، بهسازي و طرح هادي روستايي موفق عمل كرده است.