واكاوي فصول دمايي ايران‌‌ زمين و وردايي آن طي دهه‌‌هاي اخير ‌‌‌‌

بدون شك با رخنمود تغيير اقليم و گرمايش جهاني فصول دمايي نيز جابه‌جا خواهند شد و شدت و ضعف اين جابه‌جايي در مناطق مختلف به تبعيت از آن هم‌اندازه و يكسان نيست. هدف از اين پژوهش شناخت فصول دمايي ايران زمين و وردايي آن طي بازه‌ي زماني1370/1/1 تا تاريخ 1392/12/29 خورشيدي است. جهت پايش مكاني نواحي تقويمي دمايي، نخست انحراف معيار ايستگاه‌هاي موردنظر در هرسال با انحراف معيار بلندمدت مقايسه شد. سپس ميانگين بلندمدت (LTM) در قالب آرايه‌اي به ابعاد 49×366 براي هر يك از ايستگاه‌ها آرايش داده شد. تفاوت انحراف ميانگين سالانه از ميانگين كلي (Dev) جداگانه محاسبه گرديد. سرانجام سه آرايه با نام‌هاي آغاز فصل گرم(SWS) پايان فصل گرم (EWS) و طول دوره‌ي گرم (WSL) تشكيل شد. براي شناخت پهنه‌هاي همگن تحليل خوشه‌اي به روش ادغام وارد بر روي آرايه‌ها اعمال شد. درنهايت معناداري وردايي و آهنگ وردايي آغاز، پايان و طول دوره‌ي گرما، طي دوره‌ي مورد واكاوي به دست آمد. طي بازه‌ي زماني مورد واكاوي آغاز و پايان فصول دمايي ايران زمين دستخوش وردايي معناداري شده است. بطور كلي آهنگ كاهشي آغاز دوره‌ي گرما بيشتر از آهنگ كاهشي و افزايشي پايان دوره‌ي گرم بر روي ايستگاه‌هاي مورد واكاوي است. به نظر مي‌رسد يافته‌هاي اين پژوهش شواهد محكمي بر رخنمود گرمايش حاكم بر گستره‌ي ايران‌زمين و جابجايي فصول و رژيم دمايي است.