عنوان مقاله :
تلفيق اصول رشد هوشمند و استراتژي توسعۀ ميانافزا در شناسايي ظرفيتهاي كالبدي توسعۀ دروني شهر (مطالعۀ موردي: منطقۀ 3 تبريز)
پديد آورندگان :
محمودزاده ، حسن دانشگاه تبريز - دانشكده برنامهريزي و علوممحيطي - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري , عابديني ايرانق ، رويا دانشگاه تبريز - دانشكده برنامه ريزي و علوم محيطي
كليدواژه :
رشد هوشمند , توسعۀ ميانافزا , منطقۀ 3 تبريز , GIS
چكيده فارسي :
توسعۀ ميانافزا كه بخش اساسي رشد هوشمند شهري است، درواقع راهكاري عملي براي جلوگيري از گسترشكالبدي شهر در زمينهاي توسعهنيافتۀ پيرامون شهري و نواحي سبز روستايي و توسعۀ زمينهاي خالي و متروكۀداخل مناطق شهري است و بهنوعي حمايتكنندۀ احيا و تجديد حيات شهري است. تلاشهاي زيادي براي برطرفساختن اثرات منفي گسترش پراكندۀ شهرها به عمل آمده كه عمدهترين آنها راهبرد رشد هوشمند است. پژوهش حاضر با ماهيت توسعهايكاربردي و روش توصيفيتحليلي با بهرهگيري از روشهاي كمّي و آماري ازجمله رگرسيون چندگانه، معادلات ساختاري و تحليل چندمتغيّرۀ فازي بر پايۀ سيستم اطلاعات جغرافيايي، GISبه بررسي ميزان و اولويتبندي شاخصهاي رشد هوشمند شهري در منطقۀ 3 كلانشهر تبريز پرداختهاست. دادههاي موردنياز با استفاده از مطالعات كتابخانهاي و بررسي ميداني در سطح خانوار گردآوري شده و حجم نمونهطبق فرمول كوكران معادل 373 خانوار برآورد شد. درمجموع تعداد 26 شاخص رشد هوشمند شهري در قالب 3 شاخص مكنوناجتماعي، كالبدي و زيستمحيطي مورد بررسي قرار گرفتند. با استفاده از آزمون بارهاي عاملي در نرمافزار LISRELشاخصهاي آشكار براساس درجه اهميت و تأثيرگذاري اولويتبندي و خلاصهسازي شده و براي تهيۀ نقشۀ شاخصهاي مؤثر، از مدل منطق فازي در قالب سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)استفاده شدهاست. نتايج تحقيق حاكيآن است كه همۀ قسمتهاي منطقۀ 3 كلانشهر تبريز براي رشد هوشمند يكسان نيست. از سوي ديگر، در بين شاخصهاي رشد هوشمند، بهترتيبِ درجه اهميت، ميتوان گفتشاخص اجتماعي با 0.66درصد، شاخص كالبدي 20.8 درصد، شاخص زيستمحيطي با مقدار 13.1درصد، در تبيين رشد هوشمندي كل منطقۀ مطالعاتي نقش داشتهاند كه نشانگر مهمبودن شاخص اجتماعي نسبتبه ساير است و درنهايت با ارائۀ پيشنهادهايي، بر تقويت شاخصهاي مؤثر براساس اولويت آنها تأكيد شد.
عنوان نشريه :
جغرافيا و توسعه