مقايسه طرحواره هاي ناسازگار اوليه و سبك هاي مقابله اي افراد مبتلا به اختلال شخصيت وسواسي-اجباري و افراد عادي

زمينه و هدف: يكي از مؤلفه هاي اساسي اختلال شخصيت وسواسي-اجباري، افكار مزاحم و تكرار شونده است. زيرساخت هاي شناختي، طرح واره ها و سبك هاي مقابله اي اجتنابي در اختلال شخصيت وسواسي-اجباري همواره مورد توجه روان شناسان باليني بوده است. هدف پژوهش حاضر، مقايسه طرحواره هاي ناسازگار اوليه و سبك هاي مقابله اي در افراد داراي اختلال شخصيت وسواسي-اجباري و عادي بود.روش و مواد: پژوهش حاضر از نوع پس رويدادي (علي مقايسه اي) بود. جامعه آماري اين پژوهش را بيماران مبتلا به اختلال شخصيت وسواسي اجباري مراجعه كننده به درمانگاه هاي روان شناسي و روان پزشكي تهران در سال 1396 تشكيل مي دهند. از ميان مراجعه كنندگان، 140 نفر (70 نفر مبتلا به اختلال شخصيت وسواسي اجباري و 70 نفر ديگر گروه غير باليني) با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. داده ها به كمك پرسشنامه چندمحوري باليني، پرسشنامه راهبردهاي مقابله اي اجتنابي و پرسشنامه طرحواره ناسازگار اوليه به دست آمد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از تحليل واريانس چند متغيره و با كمك نرم افزار SPSS18 انجام شد.يافته ها: ميانگين (انحراف معيار) سن گروه شخصيت وسواسي-اجباري (8.4) 37.6 و گروه عادي (7.8) 35.2 سال بود. ميانگين (انحراف معيار) سبك مقابله اي تسليم (107) 418.3، جبران افراطي (20.7) 152.4 و اجتناب (18.4) 133.8 در افراد داراي اختلال شخصيت وسواسي-اجباري به ترتيب بالاتر از سبك مقابله اي تسليم (97.3) 382.5، جبران افراطي (16.2) 136.8 و اجتناب 109.6 (12.1) در گروه عادي است. در گروه شخصيت وسواسي-اجباري، نمرات مؤلفه هاي طرحواره هاي رهاشدگي/ بي ثباتي (6.8) 17.2، بي اعتمادي/ بدرفتاري (7.4) 19.3، محروميت هيجاني (7.8) 20.9، نقص/ شرم (7.5) 18.7 و انزواي اجتماعي (8.9) 16.4 به ترتيب بالاتر از رهاشدگي/ بي ثباتي (5.1) 14.1، بي اعتمادي/ بدرفتاري (6.4) 12.5، محروميت هيجاني (7.1) 13.7، نقص/ شرم (5.2) 11.3 و انزواي اجتماعي (7) 12.2 گروه عادي است (0.001 P). ميزان تأثير يا تفاوت برابر با 0.42 مي باشد، يعني 42 درصد تفاوت هاي فردي در نمرات خرده مقياس هاي پژوهش مربوط به تأثير عضويت گروهي مي باشد.نتيجه گيري: طرحواره هاي ناسازگار اوليه رهاشدگي/ بي ثباتي، بي اعتمادي/ بدرفتاري، محروميت هيجاني، نقص/ شرم، انزواي اجتماعي و سبك هاي مقابله اي اجتناب، جبران افراطي و تسليم گروه داراي شخصيت وسواسي-اجباري از ميانگين نمره هاي گروه غير باليني بالاتر بود.