تحليل و نقد جايگاه و كاربرد رويكردهاي شناختي در علوم اطلاعات

هدف : مقاله حاضر به تحليل و نقد جايگاه و كاربرد رويكردهاي شناختي در علوم اطلاعات مي‌پردازد. همچنين افق‌هاي جديدي براي انجام پژوهش شناختي در علوم اطلاعات معرفي مي‌كند. روش: اين پژوهش توصيفي و از نوع مروري تحليلي است. از منابع علمي براي بررسي و تحليل موضوع استفاده شده است. يافته‌ها: رويكرد شناختي بر جريان تحقيقات و حل مسائل علوم اطلاعات موثر بوده است. حوزه بازيابي اطلاعات نسبت به ساير حوزه‌ها به نحو گسترده‌ از رويكرد شناختي تاثير پذيرفته است. عليرغم مزايا و نتايج موثري كه رويكرد شناختي كلاسيك در پژوهش‌هاي اطلاعات داشت، ولي با انتقاداتي روبرو شد. اين انتقادات به ظهور رويكرد شناختي اجتماعي در علوم اطلاعات منجر شد. در اين رويكرد بافت و شرايط اجتماعي كاربر در تعامل با سيستم اطلاعاتي اهميت يافت. نتيجه‌گيري: علوم اطلاعات نيازمند چهارچوب هاي نظري يكپارچه است كه بتواند عناصر رويكرد اجتماعي و نيز شناختي را باهم در جهت حل مسائل تحقيق خود بكار گيرد. رويكرد شناختي مي تواند براي مطالعه مفاهيم و فرايندهاي متعددي كه در توزيع اطلاعات، پخش و انتقال آن حياتي هستند، مورد استفاده قرار گيرد. همچنين مهم است كه استفاده از علوم شناختي به حوزه‌هاي ديگر علوم اطلاعات گسترش يابد و دامنه مطالعات چند بعدي توسعه يابد.كليدواژه ها: علوم شناختي، علوم اطلاعات، بازيابي اطلاعات، رويكرد شناختي اجتماعي، بافت، بازيابي اطلاعات، جستجوي اطلاعات، سازماندهي دانش.