آزادي تشكيل اجتماعات و راهپيمايي‌ها در پرتوِ اصل 27 قانون اساسي ايران

نياز به معاشرت و همدلي با افراد ديگر جامعه، از اساسي‌ترين نياز‌هاي بشر است. خداوند عزوجل «آزادي» را در انسان به وديعه گذاشت تا انسان بتواند با اختيار خود، در هر زمان و مكاني به انسان‌هاي ديگر بپيوندد. قانونگذار اساسي جمهوري اسلامي ايران نيز اين حق را براي ايرانيان به رسميت شناخت تا بتوانند براي تبادل ديدگاه‌ها و بيان مطالباتشان، اجتماعات قانوني موقتي تشكيل دهند. بر اساس اصل 27 قانون اساسي ايران، براي تشكيل اجتماعات موقتي يا عمومي، دو شرط «عدم حمل سلاح» و «عدم اخلال به مباني اسلام» ضروري است. شايد به ‌همين ‌دليل باشد كه با وجود عدم تصريح قانون اساسي به ضرورت اطلاع وزارت كشور، اين امر براي تشكيل راهپيمايي ـ كه روشن‌ترين مصداق تشكيل اجتماعات موقتي در كشور ماست ـ الزامي بيان شده است تا بر حصول اين دو شرط نظارت شود. به‌ نظر مي‌رسد قانونگذار و مجريان قانون براي تشكيل اجتماعات و راهپيمايي‌ها نبايد خلاف صريح قانون اساسي، اطلاع يا دريافت مجوز از وزارت كشور را الزامي كنند و اگر هدفِ عدم اخلال به نظام و مباني اسلام را دنبال مي‌كنند، شايسته است از راه وضع اصل جديد در اين ‌باره يا از راه تفسير قانوني شوراي نگهبان، يا حتي تغيير اين اصل، راه را بر ايجاد موانع قانونيِ اِعمال آزادي تشكيل اجتماعات و راهپيمايي‌ها ببندند.