مدل‌يابي ساختاري عوامل تبيين‌كننده سرمايه‌ اجتماعي معلمان (مطالعه‌ تجربي‌ معلمان شهرستان بيرجند)

مقالۀ‌ حاضر روند شكل‌گيري سرمايه‌ اجتماعي معلمان و شناخت عوامل مؤثر بر آن را تبيين مي‌كند. با توجه به اهميت سرمايۀ‌ اجتماعي در روند تعليم و تربيت و شكل‌گيري آن در مدارس، سرمايۀ‌ اجتماعي معلمان بر اساس مفاهيم بنيادي «بورديو» بررسي شده است. حجم نمونه شامل 480 نفر از معلمان شهرستان بيرجند است كه به روش نمونه‌گيري طبقه‌اي متناسب و تصادفي ساده انتخاب شده‌اند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها، پرسشنامه است و براي تعيين پايايي گويه‌ها از ضريب آلفاي كرونباخ و براي سنجش اعتبار پرسشنامه از روش تحليل عاملي تأييدي و اعتبار محتوايي استفاده شده است. آزمون فرضيه هاي پژوهش از طريق آزمون‌هاي آماري مناسب در سطح تحليل‌هاي دومتغيره و آزمون معادلات ساختاري با به‌كارگيري نرم‌افزارهاي اس‌پي‌اس‌اس و اِموس انجام شده است. بر اساس يافته‌هاي توصيفي، موقعيت اجتماعي معلمان با توجه به حجم سرمايۀ اجتماعي آن‌ها در سطح متوسط رو به پايين قرار دارد. آزمون معادلات ساختاري نشان مي‌دهد كه مسيرهاي علّي ترسيم‌شده، 31 درصد از واريانس سرمايۀ اجتماعي معلمان را تبيين مي‌كند. مسير اول نشان مي‌دهد كه خاستگاه اجتماعي ـ اقتصادي معلمان با تأثير بر سرمايۀ اقتصادي آن‌ها و تأثير مجزاي اين دو متغير بر سرمايۀ فرهنگي، در‌نهايت موجب افزايش سرمايۀ اجتماعي معلمان مي‌شود و در مسير دوم خاستگاه اجتماعي ـ اقتصادي و سرمايۀ اقتصادي معلمان به افزايش سرمايۀ نمادين آن‌ها منجر مي‌شود كه افزايش سرمايۀ اجتماعي معلمان را در پي دارد.