عنوان مقاله :
بررسي نمود تفاوتهاي جنسيتي ايدئولوژيك در جامعه، در دو دورۀ كشف و اشاعۀ حجاب
پديد آورندگان :
شريفي ، شهلا دانشگاه فردوسي مشهد , دريق گفتار ، سمانه دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
فمينيسم , گفتمان , سلطه , نابرابري
چكيده فارسي :
زبان و جنسيت يا به تعبير تخصصيتر «زبانشناسي جنسيت» از موضوعهاي موردتوجه در مطالعات ميانرشتهاي زبانشناسي اجتماعي است. پژوهش در مورد جنسيت از ديدگاه جامعهشناسي ضرورت دارد؛ زيرا راهي براي آگاهي از جايگاه مفهوم «جنسيت» در جوامع و تأثير متقابــل آن در شكلگيري ارتباط است. جنسيت، متغيري چندگانه معرفي ميشود كه در گفتمان نيز ظهور مي يابد و اين ظهور بهشدت به ايدئولوژي ذهني افراد از جنسيت وابسته است. برقراري ارتباط فقط بهمعناي القاي منظور و مقصود نيست؛ بلكه كيفيت بيان مقصود (فارغ از معناي آن) كه معمولاً تحتتأثير بافت فرهنگي يك جامعه است در شكلگرفتن مقصـود نهايي بسيار مهم است. آنچه در اين پژوهش موردتوجه قرار گرفته است، بررسي و تحليل انتقادي گفتمان با درنظرداشتن متغير «جنسيت» است كه با بهرهگيري از چارچوب «تحليل گفتمان انتقادي فمينيستي» لازار (2007) درباره متون مربوط به كشف حجاب و اشاعۀ حجاب انجام گرفت. نتايج حاكي از آن است كه تفاوت زيادي در ابزارهاي زباني مورد استفاده توسط دو گروهِ كشف و اشاعه حجاب ديده نميشود؛ بلكه تفاوت در چگونگي و جايگاه استفاده از اين ابزارها است. هر قطب با هر ايدئولوژي، سعي در متقاعدكردن خواننده دارد و در اين راه از زبان به نفع خود بهره جسته است.
عنوان نشريه :
تحليل اجتماعي نظم و نابرابري اجتماعي