اثرات فصل و سن هنگام اولين زايش بر خصوصيات ژنتيكي و فنوتيپي پارامترهاي منحني شيردهي گاوهاي شيري هلشتاين شكم اول ايران

هدف از اين مطالعه بررسي اثرات فصل و سن هنگام اولين زايش بر پارامترهاي منحني شيردهي برازش شده با تابع وود (از قبيل تداوم شيردهي، زمان اوج توليد و مقدار توليد در اوج توليد)، براي گاوهاي شيري هلشتاين شكم اول ايران بود. در اين مطالعه از 580980 ركورد روز آزمون 58098 رأس گاو شيري هلشتاين، متعلق به 953 گله، كه طي سال‌هاي 1391-1374 زايش داشتند استفاده گرديد. آناليز ژنتيكي پارامترهاي منحني شيردهي با روش مدل دام تك صفتي توسط نرم‌افزار تخصصي DMU انجام شد. نتايج نشان داد اثرات گله، سال و فصل زايش، سن هنگام اولين زايش و درصد ژن هلشتاين بر پارامترهاي منحني شيردهي تأثير معني‌دار داشتند (0.01 P). بيشترين تعداد شكل نامطلوب منحني شيردهي در فصول بهار و تابستان و كمترين تعداد شكل نامطلوب منحني شيردهي در فصول پائيز و زمستان مشاهده شد. وراثت‌پذيري پارامترهاي منحني شيردهي در دامنه كم تا متوسط (0.03 تا 0.26) برآورد گرديد. روند ژنتيكي توليد شير 305 روز و مقدار شير جزئي از روزهاي 100-5، 200-101 و 305-201 شيردهي، زمان اوج توليد و مقدار توليد در اوج شيردهي مثبت و معني‌دار بود (0.05 P). گاوها در فصل بهار زودتر و در فصل زمستان ديرتر به اوج توليد مي‌رسند و تداوم شيردهي در بهار كمترين و در زمستان بيشترين است. همچنين گاوهاي جوان‌تر تداوم شيردهي بيشتري دارند و ديرتر به اوج توليد مي‌رسند و شكل منحني شيردهي نامطلوب كمتري نيز دارند. بنابراين فصل زايش مناسب و سن مطلوب هنگام اولين زايش براي گاوهاي هلشتاين ايران، بهترتيب فصل زمستان و سن 24 ماه است.