تحليل و مقايسه بهره‌وري و كارايي عوامل توليد محصول راهبري مرغ گوشتي در استان‌هاي كشور

ارتقاء بهره‌وري در صنعت طيور به عنوان يكي از زير بخش‌هاي مهم و اساسي بخش كشاورزي اهميت ويژه‌اي دارد. مطالعه و مقايسه بهره‌وري عوامل توليد در استان‌هاي مختلف كشور، زمينه برنامه‌ريزي دقيق‌تر براي ارتقاء بهره‌وري را فراهم مي‌كند. در اين مقاله، شاخص‌هاي مناسب اندازه‌گيري بهره‌وري جزئي (انرژي و مواد اوليه) و كل عوامل توليد مرغ گوشتي طي سال‌هاي 79-94 (شانزده سال) تعريف و اندازه‌گيري شده است. مقايسه استان‌هاي كشور با شانزده مقدار بهره‌وري دشوار است. براي غلبه بر آن از خاصيت كاهش بُعد رويكرد روش تحليل عاملي اكتشافي استفاده شده است. به كمك روش تحليل عاملي، داده‌هاي شاخص‌هاي بهره‌وري هر استان طي سال‌هاي مختلف در دو عامل خلاصه شده كه در ‌آنها اثر زمان (سال‌ها) حذف شده است. رويكرد خوشه‌بندي، استان‌هاي كشور را از منظر تشابه مقادير بهره‌وري دسته‌بندي مي‌كند. نتايج نشان مي‌دهد استان‌هاي بوشهر، زنجان، سيستان و بلوچستان و كلكيلويه‌وبويراحمد در استفاده بهره‌ورانه از منابع انرژي و استان بوشهر از جنبه استفاده بهتر از مواد اوليه نمونه‌هاي موفق هستند. در مجموع استان تهران بالاترين بهره‌وري استفاده از منابع توليد را دارد. در پايان نيز به ارزيابي كارايي استان‌هاي مختلف درون هرخوشه‌ با استفاده از روش تحليل پوششي داده‌ها پرداخته شده است.