عنوان مقاله :
بعل به مثابۀ بت در فرهنگ سامي و زمينه هاي كاربرد آن در قرآن كريم
پديد آورندگان :
اسودي ، علي دانشگاه خوارزمي - گروه زبان و ادبيات عربي
كليدواژه :
قرآن , معناشناسي , زبان هاي سامي , بعل , هبل
چكيده فارسي :
واژه بعل در قرآن كريم پنج مرتبه به كار رفته است. مفسران مسلمان اين واژه را به شوهر، ربوبيت، و نام يك نوع بت معنا كرده اند. تمامي زبان ها در طول تاريخ، دستخوش تغيير شده، به گونه اي كه هيچ زبان و واژه اي از اين قاعده مستثني نيست. «بعل» از واژگاني است كه در استعمال زباني، دچار تطور شد. اين تحقيق از چهار منظر قرآني، لغوي، ادبي، ميراث تاريخي و زبان هاي سامي به واكاوي واژه بعل در زبان عربي و مشتركات زبان هاي سامي پرداخته است. سوال اين تحقيق آن است كه چرا اقوام سامي بتي به نام بعل داشتهاند، به بيان ديگر چرا بايد همسر آن قدر در اين فرهنگ ها قداست پيدا كند كه اساطيري شده و بتي به نام او نامگذاري گردد. در راستا تقارب معنايي دو واژه«بعل» و«هبل» مي توان به شناسايي و كشف اسامي مضاف به واژه «بعل» در لغات و ميراث زبان هاي سامي كه عمدتا نام شهرهاي عربي است اشاره كرد. همچنين واژه بعل در قرآن كريم داراي دو معناست: اسم علم(نام يك بت كنعاني)، و همسر (مرد )كه با همسر خود به دليلي دچار مشكل شده است. در شعر عربي نيز تقريبا همين دلالت با غلبه معناي عام همسري قابل مشاهده است.
عنوان نشريه :
تحقيقات علوم قرآن و حديث