بررسي خصوصيات فيزيكوشيميايي ذرات معلق بزرگتر از ١٠ ميكرومتردر استان كردستان، غرب ايران

زمينه و هدف: در سال هاي اخير انتشار ريزگرد ها در هواي مناطق غرب، جنوب غرب و مركزي ايران از روندي رو به رشد برخوردار بوده است. ذرات معلق با اندازه بزرگ ‌تر از ١٠ ميكرومتر حضور گسترده تر و پاياتري نسبت به ذرات كوچك ‌تر در مناطق مواجه با پديده ريزگرد ها دارند و از اين‌ رو به عنوان يكي از مهمترين شاخص هاي ارزيابي كيفيت محيط زيست بشمار مي‌ روند. اين تحقيق با هدف بررسي خصوصيات فيزيكوشيميايي اين ذرات در نيمه غربي كشور انجام پذيرفت. روش بررسي: اندازه گيري ميزان بارش ذرات معلق در واحد سطح از فروردين ماه لغايت اسفند ماه 1389 به مدت يك سال به روش سنجش انباشت در محوطه دانشگاه كردستان در شهر سنندج واقع در غرب ايران انجام پذيرفت. همچنين مقادير محلول فلزات قليايي و قليايي خاكي Na، K، Ca و Mg و مقادير كل فلزات سنگين Fe و Mn با استفاده از روش جذب اتمي و در كنار آن فراواني و نوع كاني هاي تشكيل دهنده اين ذرات با استفاده از آناليز تفرق اشعه ايكس (XRD) در نمونه هاي جمع آوري شده مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: نتايج نشان داد كه فروردين ماه با 71/19 و بهمن ماه با 38/1 گرم در مترمربع در ماه به ترتيب بيش ترين و كم ترين بارش ذرات مذكور در طول يك سال را به خود اختصاص دادند. همچنين ميانگين مقادير محلول Na، K، Ca و Mg باريده توسط اين ذرات به ترتيب معادل 45/12، 74/5 ، 85/65 و 13/2 ميلي گرم درمتر مربع در ماه و ميانگين مقادير كل Fe و Mn به ترتيب معادل 12/11 و 42/0 ميلي گرم در متر مربع در ماه اندازه گيري شدند. مطالعه نمونه ها با استفاده از تفرق اشعه ايكس نيز نشان داد كه در اين ذرات كاني هاي كوارتز و كلسيت داراي حضور چشم گيري بودند. بحث و نتيجه گيري: نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه تركيبات موجود در اين ذرات مي تواند تاكيدي برمنشا خاك زاد براي اين ذرات معلق در غرب ايران باشد.