تحليل بينامتني تلميحات در شعر محمّدكاظم كاظمي

مطالعات بينامتني يكي از رويكردهاي مهمّ در پژوهش‌هاي ادبي معاصر شناخته مي‌شود. طبق نظريه بينامتنيّت‌، هر متن ادبي، بازخوانش و زايشي از آثار ادبي پيشين يا معاصر با خود است. با عنايت به اين تعريف، مي‌توان تلميح را يكي از مصاديق بارز بينامتنيّت‌ تلقّي‌كرد. يكي از شاعراني كه به صورت گسترده از اين آرايه در شعر خود استفاده كرده،‌ محمّدكاظم كاظمي شاعر پرآوازه مقاومت افغانستان است كه در اين پژوهش شيوه‌هاي كاربرد تلميح در اشعار او با روش توصيفي تحليلي بررسي شده‌ است. چنانكه نتايج حاصل از اين تحقيق نشان مي‌دهد، تلميحات شعر كاظمي غالباً در پيوند با موضوع‌ها و متون ديني از قبيل قرآن، حديث، تاريخ اسلام، قصص انبياء و ... شكل گرفته و روابط بينامتني بر مبناي قواعد سه‌گانه كريستوا ميان متن حاضر و غايب، به صورت نفي جزئي، نفي متوازي و نفي كلّي بروز يافته ‌‌است كه در اين ميان نفي جزئي در اشعار كاظمي از بسامد بيشتري برخوردار است.