ساختار زبان احترام آميز در تاريخ بيهقي

زبان پديده‌اي اجتماعي و مهمترين ابزار ارتباطي است. جامعه انساني بر اساس پاره‌اي امتيازات خاصّ آدميان، خواه ناخواه – هرچند نانوشته به طبقات متنوّعي تقسيم مي‌شود و هر طبقه ملازم شأن اجتماعي خود، در مواجهه زباني با  واژه‌هايي مخاطب قرار مي‌گيرد و اين امر به صورت ساختارهاي ويژه و متمايزي نمايان مي‌شود. اين پژوهش به بررسي ساختار زبان احترام‌آميز در تاريخ بيهقي اشاره دارد. پس از بررسي متن تاريخ بيهقي زبان احترام‌آميز او به چهار زيرمجموعۀ ساختاري طبقه‌بندي شده‌است: 1. همراه كردن اوصافي به واژگان و مفاهيم مرتبط با فرد مورد احترام؛ 2.  نسبت ندادن مستقيم فعل به فرد مورد احترام؛ 3.  افزودن صفاتي مثبت به نام فرد مورد احترام؛ 4. افزودن دعاهايي در آغاز و ميانۀ سخن با فرد مورد احترام يا دربارۀ او. در نهايت، با عنايت به چگونگي و بسامد داده‌هاي به دست آمده در اين چهار زيرمجموعه، نتيجۀ پژوهش تبيين سبك تاريخ بيهقي در زمينۀ ساختار زبان احترام‌آميز بوده است. سبكي كه خبر از عزّت نفس مؤلّف به عنوان يك مورّخ درباري مي‌دهد و تبيين آن راه را براي مقايسه‌هاي بينامتني و دستيابي به نتايج گسترده‌تر فرهنگي باز مي‌كند.