بررسي اثر تغذيه با ويتامين C روي سنين بلوغ، جفت‌گيري و تخم‌ريزي در ملكه زنبور عسل ايراني (Apis mellifera meda)

زنبور عسل مانند بسياري از ديگر جانوران به ويتامين‌ها نيازمند است. براساس منابع موجود، ويتامين C يك ضرورت غذايي براي بيشتر حشرات تغذيه‌كننده از منابع گياهي از جمله زنبورعسل بوده و نقش مهمي را در زندگي زنبوران بالغ و پرورش لاروها دارا مي‌باشد. به منظور بررسي اثرات ويتامين C بر مراحل مختلف پرورش ملكه، اين تحقيق در كرج انجام شد. در واقع تأثير ويتامين C بر سن بلوغ، سن جفت‌گيري و سن تخم‌ريزي بررسي و مقايسه گرديد. در اين آزمايش تأثير تغذيه با دزهاي مختلف ويتامين C شامل (1)ppm750 ، (2)ppm1500 ،(3)ppm 2250، (4)ppm3000 با احتساب گروه شاهد (5) (شربت شكر1:1بدون ويتامين C)، در قالب يك طرح كاملا تصادفي با پنج تيمار و شش تكرار روي سي كلني زنبورعسل انجام شد. در اجراي اين تحقيق تغذيه كندوهاي جفت‌گيري از زمان معرفي شاخون‌ها آغاز شد. تغذيه در هشت نوبت و به مقدار يك ليتر يك روز درميان با شربت 1:1 همراه با ويتامين C در سطوح مختلف انجام شد. در طي مرحله جفت‌گيري كلني‌ها به طور روزانه با دقت مورد بازديد و بررسي قرارگرفت. در ثبت اين مراحل وضعيت ظاهري ملكه‌ها در تعيين سن بلوغ، ديدن علامت جفت‌گيري درتعيين سن جفت‌گيري، ديدن تخم‌هاي روز در كلني‌ها در تعيين سن تخم‌ريزي ملكه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه تغذيه با ويتامين C در سن بلوغ ملكه‌ها تاثير معني‌داري نداشت. همچنين نتايج ما نشان داد كه تغذيه با ويتامين C در مقايسه با تيمار شاهد، علي‌رغم كاهش سن جفت‌گيري، تفاوت معني‌داري نداشته اما سن تخم‌ريزي ملكه‌هاي تيمار شده با بالاترين دز ويتامين C به طور معني‌داري نسبت به تيمار شاهد كاهش يافت (P =0.05). با توجه به اينكه مرحله جفت‌گيري (سن بلوغ، جفت‌گيري و تخم‌ريزي) از پرهزينه‌ترين مراحل پرورش ملكه مي‌باشد لذا با توجه كاهش زماني سن تخم‌ريزي ملكه در اثر تغذيه ويتامين C، نتايج اين تحقيق مي‌تواند در كاهش هزينه‌هاي پرورش ملكه و كاهش هزينه تمام‌شده توليد ملكه در كشور موثر باشد.