عنوان مقاله :
بررسي زبان در غزل نظيري نيشابوري
پديد آورندگان :
خوئيني ، عصمت دانشگاه خوارزمي تهران - گروه زبان و ادبيّات فارسي
كليدواژه :
نظيري , سبك هندي , هنجار گريزي , واژه آفريني , برجسته سازي , غزل
چكيده فارسي :
در مقاله حاضر، نويسنده با بيان اينكه پس از حدود يك قرن فترت در شعر سده نهم، سبك هندي حركت تازه اي را در شعر و به تبع آن در زبان فارسي پديد آورد، به جستجوي عوامل اين نو شدگي در شعر نظيري به عنوان يكي از نمايندگان برجسته اين سبك ميپردازد و از طريق بررسي200 غزل وي و جمع آوري نمونههاي متعددي از اين نوع تحولات زباني و تجزيه و تحليل ساختاري آنها، نشان ميدهد كه شاعر چگونه در شعر خود تلاش ميكند تا زبان شعرش را با مضامين نو همگام كند؛ به عبارتي، چون شاعر براي بيان مضامين تازه نيازمند زباني تازه است، راه هاي مختلفي از قبيل واژه سازي، تغيير در كاربرد كلمات رايج، معادل سازي، وام گيري از زبان محاوره، ساخت تركيبهاي غني شده و خروج از هنجارهاي دستوري زبان را مي آزمايد. برخي از اين شيوهها مانند واژه سازي و تغيير در كاربرد كلمات رايج، زبان شعر وي را غنيتر ميسازد، اما برخي ديگر نظير خروج از هنجارهاي صرفي و نحوي اغلب با موفقيت همراه نبوده، سبب ابهام و سستي زبان شعري او مي گردد.