بررسي و نقد داستان بيژن و منيژه بر اساس كهن الگوي سفر قهرمان جوزف كمبل

همزمان با آغاز نگرش هاي نويني كه  در قرن بيستم نسبت به متون ادبي آغاز شد، «جوزف كمبل» با مطرح كردن «كهن الگوي سفر قهرمان»، تحوّلي جديد در حوزۀ مطالعات نقد اسطوره گرايي پديد آورد. او با بررسي ساختاري اسطوره ها در فرهنگ ملل گوناگون، به اين نتيجه دست يافت كه حركت قهرمان از آغاز تا پايان داستان، بر اساس فرمولي ثابت است كه به صورت يك دستور زبان ذهني در همۀ داستان هاي ملل مختلف، با اندكي تغييرات جزئي تكرار مي شود. داستان «بيژن و منيژه» از جمله داستان هاي شاهنامه است  كه قابليت مطالعاتي بر اساس نقد اسطوره اي را دارد. بنابراين در اين مقاله سعي مي شود، ضمن تطبيق مراحل گذر قهرمان از مراحل مختلف «كهن الگوي سفر قهرمان كمبل» با داستان «بيژن و منيژه »، ميزان اين انطباق و همچنين نقش هايي كه هر يك از شخصيّت ها در اين داستان ايفا مي كنند، بر اساس اين نقد، بررسي شود. بر اساس اين بررسي نمايان مي شود كه طبق نقد كهن الگوي كمبل، قهرمان داستان يعني «بيژن»، از دنياي عادي بيرون مي آيد و موفق مي گردد تا با  گذر از سه مرحلۀ اصلي «عزيمت»، «رهيافت» و «بازگشت»، در نهايت با شخصيتي دگرگونه، در قالب ازدواج با منيژه، دوباره به سرزمين خود باز گردد.