انسجام واژگاني و دستوري با رويكرد به واژه هاي مكرّر در ديوان منوچهري (بر اساس نظريۀ هليدي و حسن)

در اين پژوهـش با بهـره گيـري از نظـريۀ تكامل يافته انسجـام هليـدي و حسن (۱۹۸۵) در زبـان شناسـي نقش گـرا، به تحليل انسجام و پيوستگي در ابياتي كه با رويـكرد به «واژه هاي مكرّر» در ديوان منوچهري بوده پرداختـه ايم تا روشن نماييم ابيات اين ديـوان ارتباط معنـايـي زنجيـره هاي انسجـامي را چگونه محقق مي سـازند. بر اساس اين نظـريه، «انسجـام» روابط ميان عناصـر سازنـدۀ متن است اما صرف دست يافتـن به عـوامـل انسجـام در متن، آن متن را منسجـم نمي كند؛ بلكه پس از نشـان دادن اين عـوامـل، بررسي پيوستگي متن مورد نظر بر پايۀ هماهنگي انسجامي ضروري است. در اين پژوهش اثبات شد كه ابيات منوچهري از انسجـام و پيوستگي بالايي برخوردار است. از كُل ۴۵۶ گره انسجامي اين مقاله، در «انسجام واژگاني»، از مجموع «41.4%» گره به ترتيب: «تكرار با بسامد 26.1%»، «باهم آيـي 7.4%»، «تضاد معنايي 4.2%»، «هم معنايي 2%» و «شمول معنايي 7.1%» كمترين بسامد واژگانـي را به خود اختصاص داده اند. در «انسجـام دستوري» نيز به ترتيب: «ارجاع شخصي و اشـاري 21.7% »، «ادات ربـط 15.8%»، «حذف 14.9% »، «ارجـاع سنجشي 4% » و «جـانشيني 2.2%» به چشم مي خورند.