عنوان مقاله :
نقش «ديگريسازي» در شكستِ مقاومت در برابر فرهنگ غربي در رمان «همه چيز فرو ميپاشد»
پديد آورندگان :
صادقي ، اميرحسين دانشگاه قم - گروه زبان و ادبيات انگليسي
كليدواژه :
ديگري , ديگريسازي , آچبه , اسپيوك , فرهنگ بومي , مقاومت
چكيده فارسي :
دو مفهوم «ديگري» و «ديگريسازي» از مفاهيم پر بسامد در پژوهشهاي جديد در ادبيات پسااستعماري است. درونمايه اصلي رمانِ «همه چيز فروميپاشد»، نوشتۀ چينوا آچبه، آسيبشناسيِ علل عدم موفقيتِ مقاومت فرهنگ بومي آفريقايي در برابر فرهنگ غربي است. هر چند بسياري از منتقدين، در پرتو نظريه نقد پسااستعماري تلاش كردهاند جنبه ضداستعماري رمان و نقش غربيها را در اضمحلال جامعه بوميِ آفريقايي برجسته كنند اما مقاله پيشرو بر آن است تا نشان دهد كه آچبه با پر رنگ كردن نقش مخربِ «ديگري سازي» در درونِ خودِ جامعه سنتي آفريقايي، آن را از جمله علل مهم مقهور شدن فرهنگ آفريقايي در برابر فرهنگ استعماري غرب معرفيكند. اصليترين پايه نظريِ نوشته حاضر، نظريات گاياتري اسپيوك (Spivak)، منتقد هنديتبار است. اسپيوك با نقد نظريات خودمحورانه نظريهپردازانِ پسااستعماري و فمينيسم غربي و همينطور با برجستهكردن مفهومِ «به حاشيه راندهشدگان يا نيروهاي جزء» (subaltern)، كمك ميكند كه بتوان آثار ادبي نويسندگان غير غربي را با نگاه متناسب با اين آثار بررسي كرد، نه صرفاً با رويكرد خودمحورانه غربي. مقاله حاضر با تكيه بر اين نظريات تلاش خواهد كرد تا نشان دهد چگونه فرآيند ديگريسازي در درون يك جامعه آفريقايي با ايجاد تفرقه و شكاف در درون اين جامعه فرصت مناسبي را در اختيار استعمارگران بيگانه قرار ميدهد تا با نفوذ و تاثيرگذاري بر به حاشيهراندهشدگان اركان فرهنگي و ساختار قدرت تا به طور كامل در اختيار بگيرند.