تأثير حافظ بر ذهن و زبان شفيعي‌كدكني

سنّت، اساس بناي استوار شعر است و هر شاعري متأثر از سنّت ادبي و اشعار پيشينيان است. اين تأثيرپذيري در شعر برخي شاعران كم و در شعر برخي، پُر رنگ است. شفيعي از شاعراني است كه سنّت و اشعار پيشينيان و جلوه‌هاي آن در شعر او پر‌رنگ‌تر از اغلب شاعران معاصر است. او به سبب دلبستگي به ميراث كهن ادب فارسي، از شاعران پيشين متأثر شده‌است. در اين ميان، حافظ نقشي برجسته در ذهن و زبان شفيعي‌كدكني دارد. شفيعي، شيفته‌ حافظ است و اين علاقه سبب شده تا حافظ در شعر او تأثير بسزايي داشته‌باشد. اين تأثير، گاه در قالب تضمين ابيات، مصراع‌ها و نيم مصراع‌ها، وگاه در قالب تكرار واژگان شعري ديده مي‌شود. در كنار اين، تفكّر غالب شعر حافظ كه رياستيزي و انتقاد از شخصيّت‌هاي ديني و حكومتي رياكار است، در شعر او ديده مي‌شود و شفيعي برخي از واژگان مرتبط با اين تفكّر از جمله: رند، محتسب، شحنه، عسس و... را از حافظ گرفته و با انطباق آن با تفكّر سياسي‌ ـ‌ اجتماعي خود و چون حافظ در قالب شخصيّت‌هايي مثبت و منفي، بكار مي‌گيرد. برخي از ابيات و مصراع‌هاي حافظ نيز منبعِ الهامي براي سرودن شعر و پرداخت مضموني در شعر شفيعي مي‌شود. علاوه بر اين در بُعد تصويرسازي نيز نشان تأثيرپذيري از حافظ، ديده‌مي‌شود. مطالعه و تطبيق زبان شعري، موضوعات و تصاوير شعري دو شاعر، اين تأثيرپذيري را آشكار مي‌سازد و مقاله حاضر با ذكر نمونه‌ها و به شيوه تحليلي ـ توصيفي، اين تأثير را مورد بررسي قرار داده‌است.  بررسي شعر شفيعي‌كدكني از اين لحاظ، ما را به اين نتيجه مي‌رساند كه حافظ يكي از شاعران بسيار اثرگذار سنّتي بر ذهن و زبان شفيعي‌كدكني است.