عوامل رواني- اجتماعي و رفتارهاي مراقبت از خود در سالمندان با نارسايي قلبي مزمن

مقدمه: عوامل رواني اجتماعي بر روي پيش آگهي بيماران نارسايي قلبي نقش قابل توجهي دارد. هدف از اين مطالعه، تعيين رابطه بين عوامل رواني اجتماعي و رفتارهاي مراقبت از خود در سالمندان دچار نارسايي قلبي مزمن بود. روش كار: در اين مطالعه 184 سالمند مبتلا به نارسايي قلبي مزمن از 4 بيمارستان آموزشي دانشگاه علوم پزشكي مازندران با روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. علايم افسردگي با استفاده از مقياس افسردگي سالمندان، حمايت اجتماعي با استفاده از مقياس چندوجهي ادراك حمايت اجتماعي و وضعيت شناختي با استفاده از ابزار مختصر شناختي ارزيابي شد. جهت بررسي رفتار مراقبت از خود از پرسشنامه اروپايي رفتار مراقبت از خود در نارسايي قلبي استفاده شد. معيارهاي ورود شامل سابقه حداقل شش ماه ابتلا به نارسايي قلبي، سن بزرگتر يا مساوي 60، تثبيت وضعيت بيمار (21 روز پس از بستري) بود. معيارهاي خروج مشكلات ارتباطي نظير كم شنوايي شديد و عدم وجود سمعك، مشكلات گفتاري، و آسيب شناختي شديد با استفاده از آزمون مختصر شناختي (نمره زير 4) و عدم همكاري بيمار بود. تحليل آماري با آزمون هاي تي، اناليز واريانس، دقيق فيشر، گاما و رگرسيون لجستيك با استفاده از SPSS نسخه 16 انجام شد. يافته ها: ميانگين نمره مراقبت از خود 09/8 ± 86/31(حداقل 13 و حداكثر 54) و با 95 در صد فاصله اطمينان بين 86/30 تا 04/33 بود. متغيرهاي وضعيت زندگي (001/0 = P)، درآمد (003/0 = P)، تجارب قبلي (001/0 P) ارتباط معني داري با رفتار مراقبت از خود داشتند. در بين سالمنداني كه از خود خوب مراقبت نمي كردند، نسبت شانس علايم افسردگي بالاتر (001/0 P) و ميانگين نمره مقياس چند وجهي ادراك حمايت اجتماعي پايين تر (001/0 P) بود. نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي اين پژوهش، شناخت عوامل رواني اجتماعي رفتارهاي مراقبت از خود در سالمندان دچار نارسايي قلبي مزمن، ضروري به نظر مي رسد.