بينامتنيّت واژگان و مفاهيم قرآني در منظومه‌ي ويس و رامين

ويس و رامين فخرالدّين اسعد گرگاني منظومه‌اي است رئاليستي و مبتني بر داستاني كهن، بازمانده از روزگار اشكانيان به زبان پهلوي كه در قرن پنجم هـ . ق. منظوم گشت. از آن جايي كه اين منظومه مربوط به دوران پيش از اسلام است،  چندان انتظار نمي‌رود كه در آن به مفاهيم قرآني اشاره شده‌باشد؛ در حالي كه شاعر در آن از واژگان و مفاهيم قرآن كريم در تبيين گزاره‌ها و نظم ابيات به وفور بهره گرفته‌است. پژوهش حاضر بر آن است تا منظومه ي مذكور را براساس پيوندش با آيات و مضامين قرآني و برپايه ي نظريّه ي بينامتني مورد نقد و بررسي قرار دهد. شيوه ي پژوهش براساس روش تحليلي توصيفي است و مباني نظريِ آن نيز بر پايه ي آراي نظريّه پردازان بينامتني است تا افزون بر نشان دادن ساختار منسجم ابيات، آشكار گردد كه شاعر با چه ترفندهاي ادبي اي، اين مضامينِ وحياني را در مثنوي خويش به‌كاربرده‌است. برآيند تحقيق حاكي از آن است كه با وجود ادبيّات خاصّ غنايي حاكم بر متن و جلوه‌گري عشق و غنا در آن، شاعر تحت تأثير حقايق قرآني و عقايد اسلامي، از گزاره هاي قرآني به طور مشهودي بهره برده‌است؛ به گونه‌اي كه اين اثر را افزون بر منظومه‌ا‎‌ي غنايي، به مجموعه‌اي از باورهاي اسلامي و ديني شاعر در ذهن مخاطب جلوه‌گر مي‌سازد.