مدل‌بندي نقش تعديلي حاكميت شركتي بر رابطه بين اعتماد اجتماعي و اجتناب مالياتي

امروزه اجتناب مالياتي به‌عنوان يك رفتار فرصت‌طلبانه، از عمده‌ترين مشكلاتي است كه سيستم‌ مالياتي با آن مواجه مي‌باشد. عوامل مختلفي بر اجتناب مالياتي شركت‌ها تاثيرگذار است كه يكي از اين عوامل، اعتماد اجتماعي است. به‌طوري‌كه، مديران شركت‎هايي با سطح اعتماد اجتماعي بالا، به‎دليل وجود هنجارهاي اخلاقي حاكم بر محيط اين شركت‎ها، تمايل كمتري براي اعمال رفتار فرصت‌طلبانه و اجتناب مالياتي دارند. لذا بر پايه اين استدلال، پژوهش حاضر با استفاده از رويكرد مدل‌سازي معادلات ساختاري به بررسي رابطه بين اعتماد اجتماعي با ميزان اجتناب مالياتي شركت و مطالعه اثر تعديل‌كنندگي (جايگزيني يا مكمل) حاكميت شركتي بر اين رابطه مي‌پردازد. بدين منظور، براي سنجش اجتناب مالياتي شركت از دو معيار تفاوت دفتري ماليات و نرخ موثر مالياتي و همچنين از پرسشنامۀ صفاري‎نيا و شريف (1389) براي اندازه‌گيري اعتماد اجتماعي استفاده گرديد. پرسشنامه مذكور براي 116 شركت ارسال گرديدكه در نهايت تعداد 82 شركت به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند و در تحليل‌هاي آماري لحاظ شدند.پس از اطمينان يافتن از برازش قابل‌قبول مدل‌هاي اندازه‌گيري و ساختاري پژوهش، يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه اعتماد اجتماعي موجب كاهش اجتناب مالياتي شركت مي‌گردد. علاوه بر اين مطابق با پيش‌بيني نظريه جايگزيني، نتايج نشان مي‌دهدكه حاكميت شركتي رابطه منفي بين اعتماد اجتماعي و اجتناب مالياتي شركت‌ها را تضعيف مي‌كند.