عنوان مقاله :
تحليل فضايي شاخص‌هاي تبيين‌كنندۀ تاب‌آوري در زيرساخت شرياني حمل‌ونقل (مطالعۀ موردي: كلان‌شهر اهواز)
پديد آورندگان :
محمدي ده‌چشمه ، مصطفي دانشگاه شهيد چمران اهواز - گروه جغرافيا و برنامه‌ريزي شهري , عليزاده ، هادي دانشگاه شهيد چمران اهواز , عباسي گوجاني ، داود سازمان پدافند غيرعامل كشور
كليدواژه :
تاب‌آوري , حمل‌ونقل , زيرساخت شرياني , كلان‌شهر اهواز
چكيده فارسي :
تاب‌آوري رويكردي راهبردي براي ارتقاي ظرفيت مانايي مؤلفه‌هاي توسعه شهري در برابر حوادث و بلاياي انساني و طبيعي است. آگاهي و اتخاذ سياست‌هاي راهبردي براي بسترسازي تفكر مانايي و تحمل‌پذيري اين مؤلفه‌ها، به خصوص در بخش زيرساخت‌هاي شرياني مانند شريان‌هاي حمل‌ونقل شهري، امري ضروري و مهم در شهرها و به خصوص كلان‌شهرها، به جهت تراكم جمعيت و تراكم مصرف آنها مي‌باشد. براين‌اساس، پژوهش كاربرديتوسعه‌اي و توصيفيتحليلي حاضر، به تحليل تاب‌آوري زيرساخت شرياني حمل‌ونقل در كلان‌شهر اهواز پرداخته است. بدين‌منظور پنج شاخص تبيين‌كننده، يعني الگوي طراحي شبكه شرياني، قرارگيري در بافت شبكه، درجه محصوريت شبكه، سنخ‌شناسي شبكه و تراكم مصرف شبكه با استفاده از روش دلفي و شيوه نمونه‌گيري هدفمند شناسايي شد و مبناي تحليل و ارزيابي ميزان تاب‌آوري شريان‌هاي حمل‌ونقل شهري در كلان‌شهر اهواز قرار گرفت. جهت وزن‌گذاري شاخص‌هاي تبيين‌كننده، از ديدگاه‌هاي پانزده كارشناس مرتبط با موضوع مورد بحث استفاده شد. ابزارهاي تحليلي پژوهش، مدل شباهت به گزينۀ ايده‌آل فازي (FTOPSIS) و تحليل فضايي (Spacial Analysis) در قالب نرم‌افزار Arc GIS 103 است كه متناسب با اهداف پژوهش براي تحليل وزن‌ها و نمايش و تحليل فضايي تاب‌آوري شريان‌هاي حمل‌ونقل شهري در گستره فضايي كلان‌شهر اهواز استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد پيشران تبيين‌كننده درجه محصوريت شبكه بيشترين حساسيت را براي تبيين تاب‌آوري در حمل‌ونقل شهري در كلان‌شهر اهواز دارد. از سوي ديگر، تحليل فضايي پيشران‌هاي تبيين‌كننده سه نقطه بحراني با لكه‌هاي داغ را در بخش‌هاي مركزي، شمالي و غربي كلان‌شهر اهواز براي سنجش تاب‌آوري حمل‌ونقل شهري نشان مي‌دهد.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي جغرافيايي برنامه ريزي شهري
