ارزيابي كيفيت و خصوصيات فيزيكوشيميايي روغن كرچك Ricinus communis L.)) در ارقام وحشي ومقايسه آن‌ها با رقم زراعي

كرچك (Ricinus communis L.) يكي از گياهان دارويي مورد استفاده در صنايع داروسازي، آرايشي و بهداشتي كشورهاي توسعه يافته است. روغن استخراجي از اين گياه از با ارزش ترين مواد مسهل و ملين در پزشكي است. همچنين از روغن آن به عنوان سوخت بيوديزل استفاده مي شود. در اين تحقيق كميت، كيفيت و خصوصيات فيزيكوشيميايي روغن كرچك وحشي و مقايسه آن با رقم زراعي در منطقه بروجرد مورد مطالعه قرار گرفته است. در نمونه هاي آناليز شده محتواي روغن7/61-49 درصد (وزني/وزني)، عدد يدي 85-68 (بر حسب گرم يد مصرفي به ازاي 100 گرم)، عدد اسيدي 90/0-36/0 (برحسب درصد اولئيك اسيد)، ضريب شكست 4779/1-4771/1 ، اسيديته 5/4-9/1 (برحسب ميلي گرم سود مصرفي به ازاي هرگرم روغن) و خاكستر 6/3-78/1 درصد تعيين گرديد. مقدار ريسينولئيك اسيد نمونه هاي روغن (وزني/وزني 4/90-1/86 %) نيز به روش گاز كروماتوگرافي محاسبه گرديد. مقدار روغن كرچك ارقام مورد بررسي از نظر تمامي صفات در سطح 5% اختلاف معني دار نشان دادند. از لحاظ محتواي روغن، رقم 1161 (همدان) داراي بيشترين عملكرد بود. بنابراين با توجه به نتايج بدست آمده، چنانچه هدف از كاشت اين گياه بالاترين عملكرد اقتصادي باشد ژنوتيپ هاي وحشي عملكرد بالاتري دارند و ژنوتيپ 1161 را مي توان براي منطقه بروجرد توصيه نمود. اين تحقيق اولين گزارش از بررسي محتواي روغن و خصوصيات فيزيكوشيميايي روغن استخراجي از دانه هاي كرچك وحشي جمع آوري شده در ايران و كشت شده در بروجرد و مقايسه آن ها با رقم زراعي است.