تاريخ و تطور واژه شاگرد در نظام اخلاق آموزشي ايران

انسان در همه‌ي مراحل زندگي، از كودكي تا نوجواني و بلوغ و حتي در سنين‌ سالخوردگي، پيوسته از‌ افكار‌ و رفتار ديگران متأثر است.از شرايط محيط نقش‌ مي‌گيرد، و بر مـحيط زيـست اثر مي‌گذارد.آنچه فرهنگ انساني را مي‌سازد مجموعه‌ي‌ اين تأثير و تأثرهاست؛ اعم از آنكه تغيير رفتارها نتيجه‌ي كوششهاي عمدي و حسابشده‌ و‌ در قالب نظام آموزشي رسمي يا سنتي باشند، يا اينكه به صورت اثر محيط، به‌ ويژگيهاي فرد و جـامعه شـكل بدهند. درهرحال دگرگونيهاي جامعه از تأثير عوامل‌ سنتي و نيز از كوششهاي عمدي‌ نظام‌ آموزشي‌ رسمي ناشي هستند. مصداق اوليه اين نظام آموزشي در تاريخ ايران قبل از اسلام و نيز ايران بعد از اسلام، حداقل تا قرن معاصر در واژه اي به نام شاگرد موضوعيت داشت كه اراده حاكميت در ذهن شاگرد و يا شاگردان به صورت فردي ويا جمعي در مكانهايي خصوصي و يا عمومي و يا به مقتضاي زمان و مكان و شرايط پيش آمده ،حك وتأثيرگذاربوده تا بتوانند سرمايه انساني كشور را در امتداد تفكر وانديشه سياسي خودحفط و هدايت ودر مواقع نيار بهره برداري نمايند.اين پژوهش در صدد است تاچگونگي تغيير و تطور واژه شاگرد و تبديل آن به دانش آموز و واژه هاي ديگر و علل و عوامل پيراموني اين موضوع را در گذرزمان حتي تا دوره حاضر بررسي تا غايت نهايي مقاله محقق شود. به نظر مي رسد نقش دولتها، خصوصا نفوذ دانشمندان و فرهيختگان و «اليت» جامعه در بدنه حاكميت، بي تأثير در «آلترناتيو» واژه شاگرد در نظام آموزش سنتي ورسمي ايران نبوده و علاوه بر آن احتمال مي رود همسويي با سياست هاي آموزشي و تربيتي جوامع برون مرزي در تغيير كلمه شاگرد تأثير گذار بوده است.اين پژوهش به روش تاريخي و شيوه جمع آوري مطالب به روش كتابخانه اي و اسنادي و تطبيقي تهيه شده است