تاثير تغييرات اقليمي در تعيين مناطق مطلوب زيستگاهي خرگوش‌‌هاي ايران؛ خرگوش غربي (Lepus europeus) و خرگوش شرقي (Lepus tolai)

تنوع‌‌زيستي جهاني در سال‌‌هاي اخير كاهش چشمگيري در مقايسه با دوران‌‌هاي گذشته تجربه كرده است. تغيير اقليم و دخالت‌‌هاي انساني شامل تخريب زيستگاه، گونه‌‌هاي معرفي‌‌شده و آلودگي از مهم‌‌ترين منابع تهديدات كنوني براي تنوع زيستي هستند و اينكه تلفات گونه‌‌هاي جانوري و گياهي يك اثر چشمگير منفي بر خدمات اكوسيستم دارند. هدف از مطالعه حاضر تهيه مدل توزيع گونه‌‌اي خرگوش غربي (Lepus europeus) به عنوان يك گونه با توزيع بالا و خرگوش شرقي (Lepus tolai) به‌عنوان يك گونه ساكن در مناطق شمال، شمال غربي و شمال شرقي ايران است. ابتدا لايه‌‌هاي متغير اقليمي از پايگاه داده Bioclime استخراج شد. در مرحله بعدي، همبستگي بين متغيرها براي هريك از گونه ها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و سپس متغيرهاي داراي همبستگي بالا از فرايند مدل‌‌سازي حذف شدند. درنهايت 9 مدل توزيع گونه‌‌اي بسته آماري sdm (GLM, GAM, BRT, SVM, RF, MARS, CART, FDA, MaxEnt) در نرم افزارهاي R مورد استفاده قرار گرفت. نتايج نشان داد عموما مناسب‌‌ترين مناطق براي توزيع خرگوش غربي، مناطق غرب و جنوب غرب ايران و براي خرگوش شرقي مناطق جنگلي نيمه انبوه در بخش‌‌هاي شمال و شمال‌‌شرق كشور است. به علاوه اين كه حداكثر درجه حرارت گرم‌‌ترين ماه سال (BIO5) و بارش گرم‌‌ترين فصل (BIO18) به ترتيب مهم‌‌ترين متغيرهاي اقليمي براي گونه‌‌هاي خرگوش غربي و خرگوش شرقي بودند. يافته‌‌هاي پژوهش حاضر مي‌‌تواند براي مديريت بهتر مناطق ذكر شده با تاكيد بر حفاظت تنوع‌‌زيستي گونه‌هاي خرگوش غربي و خرگوش شرقي استفاده شود.