بررسي كاني شناسي و ژئوشيمي طوفان‌‌هاي گرد و غبار در استان خوزستان (مطالعه موردي: شهرستان دزفول)

گرد و غبار يكي از مهم‌‌ترين منابع آلاينده هوا در شهرستان دزفول است. با توجه به عدم شناخت كافي از ‌ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي ذرات تشكيل دهنده گرد و غبار در اين ناحيه، لزوم انجام يك مطالعه جامع و سيستماتيك بر روي اين پديده كاملا احساس مي‌شود. امروزه علاوه بر تعيين شاخص‌‌هاي ژئوشيميايي ذرات گرد و غبار به منظور تعيين منشا احتمالي ذرات، بررسي ‌ويژگي‌هاي محيط‌زيستي عناصر اصلي و ردياب موجود در اين ذرات و نقش آن‌‌ها در آلودگي محيط‌زيستي نيز حايز اهميت است. بنابراين، هدف از اين تحقيق بررسي ‌ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي، توزيع اندازه و شكل ذرات گرد و غبار بر فراز شهرستان دزفول و شناسايي منابع طوفان‌‌هاي گرد و غبار است. نتايج حاصل از مطالعه‌هاي XRD و SEM نشان مي‌دهد كه كاني‌‌هاي اصلي موجود در گرد و غبار خوزستان، كاني‌‌هاي كربناته (كلسيت) و سيليكاته (كوارتز) هستند. نتايج آناليز ICPOES نمونه‌هاي گرد و غبار موجود در اين شهرستان نشان مي‌‌دهد كه ميزان فلزات سنگين مانند روي، مس، سرب، كروم، نيكل در اين نمونه‌‌ها بيشتر از ميزان طبيعي است. همچنين بررسي تغييرات ساليانه و فصلي پارامترهاي هواشناسي و ارتباط آن‌‌ها با رخداد طوفان‌‌هاي گرد و غبار بيانگر تطابق ما بين رخداد روزهاي همراه با گرد و غبار و درجه حرارت و ميزان بارش در فصل تابستان است. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد، منشا احتمالي اين ذرات از كشورهاي همسايه در جنوب غرب ايران و همچنين بخش‌‌هاي مركزي و غرب استان خوزستان است.