ارزش و ساختار معرفت در فلسفه فارابي

«ارزش و ساختار معرفت»، از مباحث جديد در معرفت‌شناسي است. اين مبحث همچنين از چالش‌انگيزترين مباحث معرفت‌شناختي بوده، ذهن همه معرفت‌شناسان معاصر را به خود مشغول داشته و آرا و نظرات مختلفي در باب آن عرضه شده‌اند. در ذيل اين اين، معمولاً به مسائلي همچون نظريه صدق، معيار حقيقت و خطا، نظريه توجيه، و بداهت پرداخته مي‌شود. با اينكه اين مبحث در معرفت‌شناسي معاصر در كانون توجه قرار گرفته و اهميت بسيار يافته است، ليكن اين بدان معنا نيست كه فلاسفه اسلامي متقدم به آن نپرداخته يا متعرض آن نشده‌اند. بر اين اساس، فارابي «مؤسس فلسفه اسلامي» در آثار مختلف خويش، براي نخستين بار در فلسفه اسلامي، به بحث پيرامون موضوعات يا مسائل فوق پرداخته است. در نوشتار حاضر نشان داده خواهد شد كه او به عنوان يك متفكر واقع‌گرا، در مبحث نظريه صدق، قائل به مطابقت است و معيار تمييز حقيقت و خطا در شناخت بشري را تبيين نموده است؛ در نظريه توجيه، مبناگرايي در تصديقات را برگزيده است؛ به مسئله بديهيات توجه داشته و ملاك و اقسام آن را دقيقاً برشمرده است. در انتهاي نوشتار حاضر، ديدگاه‌هاي برخي از محققان در خصوص فارابي، ملاحظه، بررسي و احياناً نقد خواهند شد.