كارايي روش سطح پاسخ براي تعيين عوامل مؤثر بر فرآيند توليد كربوكسي متيل سلولز از صنوبر

سلولز فراوان‌ترين پليمر زيستي و همچنين داراي پتانسيل و كاربردهاي فراواني است، لذا براي انحلال‌پذير كردن آن در بسياري از حلال‌هاي تجاري نياز است با انواع روش‌هاي مشتق‌سازي، ساختار سلولز اصلاح شود. مشتقات سلولزي سهم رو‌به‌رشدي در بازار فرآورده‌هاي سلولزي به خود اختصاص داده است و در صنايع متنوعي نظير بهداشتي، دارويي، غذايي و صنعتي كاربرد دارد. كربوكسي‌متيل‌سلولز يكي از مهم‌ترين مشتقات اتري تجاري سلولز است. هدف از اين پژوهش بررسي تبديل آلفا سلولز حاصل از گونه صنوبر دلتوئيدس به محصول سودمند و با ارزش افزوده‌ي بيشتر با نام كربوكسي‌متيل‌سلولز مي‌باشد. براي بهينه‌سازي و بررسي اثر متقابل متغيرهاي مختلف فرآيند از روش پاسخ سطح بر مبناي طراحي مركب مركزي استفاده شد. جهت مد‌ل‌سازي فرآيند، پارامترهاي عملياتي مهم از قبيل غلظت سود، نسبت منوكلرواستيك اسيد به سلولز، دما و زمان اتر‌سازي به‌عنوان متغيرهاي مستقل و درجه استخلاف نمونه‌ها به‌عنوان پاسخ‌ مطلوب مربوطه در نظر گرفته شدند. آناليز واريانس و آناليز سطح پاسخ براي ايجاد تابع بين متغيرها و پاسخ‌ها به‌كار گرفته شد و شرايط بهينه تبديل، تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه بهترين مقدار ارائه‌ شده در شرايط بهينه‌ي پيشنهادي نرم افزار براي درجه استخلاف، غلظت سود 31 درصد، نسبت منوكلرواستيك اسيد به سلولز 1.09، دماي اترسازي 60 درجه سانتي‌گراد و زمان اتر‌سازي 157 دقيقه مي‌باشد.