اثرات تغيير اقليم بر الگوي كشت محصولات زراعي (مورد مطالعه: دشت مشهد)

اقليم و تغييرات آن در دهه هاي اخير به يكي از مسائل مهم و مطرح جهاني و به عنوان يكي از معضلات عمده زيست محيطي تبديل شده است. بخش كشاورزي يكي از اولين بخش هايي است كه تحت تأثير اين تغييرات قرار مي گيرد؛ چراكه كشاورزان قادر نيستند شرايط اقليمي را كنترل كنند؛ اما مديريت و تغيير در عواملي چون رقم محصول و بهينه سازي الگوي كشت مطابق با اقليم منطقه، مي تواند آثار سوء اين تغيير اقليم را بر رشد و عملكرد محصولات كشاورزي كاهش دهد و در توليد پايدار مواد غذايي نقش بسزايي داشته باشد. لذا در اين پژوهش، به بررسي اثرات ناشي از تغيير اقليم بر الگوي كشت زراعي دشت مشهد پرداخته شده است. آمار و اطلاعات مورد نياز پژوهش از طريق سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي، سازمان هواشناسي و همچنين مصاحبه حضوري با كارشناسان كشاورزي و كشاورزان دشت مشهد جمع آوري گرديده است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد كه مقادير بارندگي، دماي بيشينه و كمينه ي فصلي روند افزايشي دارد و اين تغييرات داراي اثر معني داري بر عملكرد محصولات زراعي منطقه هستند. همچنين با درنظرگرفتن سناريوهاي تغييرات اقليم (تا سال 1410) در دوره كاشت هريك از محصولات مورد مطالعه، مقادير سطح زيركشت آنها تغيير يافته و سود ناخالص كشاورزان نسبت به سال پايه (1393) 1.6 درصد افزايش مي يابد. در نهايت نتايج پژوهش حاكي از اين است كه بيشترين تغييرات در عملكرد بر اثر شرايط اقليمي مربوط به محصولات گندم و جو مي باشد؛ بنابراين لازم است تا سياست گذاران به اين موضوع توجه داشته باشند تا ريسك توليد اين محصولات را كاهش دهند و از كاهش توليد اين محصولات استراتژيك جلوگيري نمايند.