ارزيابي تنوع فيتوشيميايي در جمعيت‌هاي ساليكورنيا (Salicornia iranica Akhani) رشدكرده در اطراف درياچه اروميه

تركيب‌هاي پلي‌فنل موجود در گياهان به‌دليل اثرهاي آنتي‌اكسيداني و احتمالاً ضدسرطاني، از ديرباز مورد توجه پژوهشگران بوده‌اند. در اين پژوهش، به‌منظور بررسي تنوع فيتوشيميايي 32 جمعيت وحشي ساليكورنياي (Salicornia iranica Akhani) رويش يافته در اطراف درياچه اروميه، ميزان كلروفيل، كاروتنوئيدها، فنل كل، فلاونوئيد كل و ظرفيت آنتي‌اكسيداني در سال 1395 در گروه علوم باغباني دانشگاه اروميه اندازه‌گيري شدند. نتايج نشان داد كه جمعيت‌هاي مورد مطالعه تنوع بالايي را از نظر ويژگي‌هاي فيتوشيميايي مورد اندازه‌گيري داشتند. بيشترين ميزان كلروفيل كل با مقدار 12.05 ميلي‌گرم در گرم وزن تر مربوط به جمعيت كارخانه ماسه و كمترين مقدار با 0.835 ميلي‌گرم در گرم وزن تر مربوط به توده قوشچي I بود. بيشترين (10.41 ميلي‌گرم اسيد گاليك در گرم وزن تر) و كمترين (3.7 ميلي‌گرم اسيد گاليك در گرم وزن تر) ميزان فنل كل به‌ترتيب در جمعيت قوشچي II و جمعيت كارخانه ماسه مشاهده گرديد. همچنين جمعيت‌هاي داشخانه (با 2.12 ميلي‌گرم كوئرستين در گرم وزن تر) و رودخانه آجي‌چاي (با 0.18 ميلي‌گرم كوئرستين در گرم وزن تر) به‌ترتيب بيشترين و كمترين ميزان فلاونوئيد كل را داشتند. ظرفيت آنتي‌اكسيداني عصاره جمعيت‌هاي مختلف در محدوده 3.16 (مربوط به جمعيت رودخانه آجي‌چاي) تا 70.89% (مربوط به جمعيت ميقيطالو) متغير بود. براساس تجزيه خوشه‌اي، جمعيت‌هاي مورد بررسي در سه گروه قرار گرفتند و جمعيت‌هاي رودخانه آجي‌چاي و ميقيطالو بيشترين فاصله ژنتيكي را از يكديگر داشتند. يافته‌هاي كلي اين تحقيق نشان داد كه جمعيت‌هاي ساليكورنيا رويش يافته در اطراف درياچه اروميه از تنوع قابل‌ملاحظه‌اي به‌ويژه از نظر ظرفيت آنتي‌اكسيداني برخوردارند كه اين مي‌تواند در مديريت ژرم‌پلاسم و اصلاح اين گياه مورد استفاده قرار گيرد.