ارزيابي ژئوشيميايي وتوان هيدروكربن زايي سازندهاي پابده و گورپي در ميدان نفتي گچساران، با استفاده از روش هاي پيروليز راك اوَِل و پتروگرافي مواد آلي

در اين مطالعه، سازندهاي پابده و گورپي به‌عنوان سنگ‌هاي منشأ احتمالي در ميدان نفتي گچساران مورد بررسي و مقايسه خصوصيات ژئوشيمايي آلي قرار گرفتند. در ابتدا به‌منظور ارزيابي آلودگي نفتي نمونه‌هاي مورد مطالعه، از ترسيم نمودار S1 در مقابل TOC استفاده شد. اين نمودار عدم‌آلودگي نفتي تمام نمونه‌هاي هر دو سازند پابده و گورپي و به‌عبارتي برجا بودن هيدروكربور موجود در اين سازندها را نشان مي‌دهد. ترسيم نمودار S2در مقابل TOC، و TOC در مقابل پتانسيل ژنتيكي (PP=S1+S2) حاكي از قرارگيري سازند پابده در طيف وسيعي از پتانسيل توليد هيدروكربور از ضعيف(Poor)تا خوب (good)و قرارگيري سازند گورپي در محدوده ضعيف (Poor)تا مناسب (Fair) مي‌باشد. همچنين اين نمودارها به‌وضوح نشان مي‌دهند كه سازند پابده نسبت به سازند گورپي از پتانسيل هيدروكربورزايي بالاتري برخوردار است. نمودار‌هاي شاخص هيدروژن (HI)در مقابل شاخص اكسيژن OI)،HI) در مقابل T maxوTOC در برابرS2 حاكي از طيف وسيعي از انواع مختلف كروژن، از نوعII، مخلوطII وIII، نوعIII و حتي نوعIV (يك نمونه) براي سازند پابده مي‌باشد كه گوياي نهشته شدن سازند پابده در شرايط بسيار متغيري از محيط رسوبي و در پيشروي و پسروي‌هاي متعدد آب دريا مي‌باشد. در مقابل، سازند گورپي حاوي كروژن هاي نوع مخلوطIIو IIIو نوعIII مي‌باشد. همچنين، نمودارTOCدر برابرHI حاكي از نفت‌زا‌تر بودن سازند پابده نسبت به سازند گورپي است. نمودار T maxدر برابر شاخص توليد(PI) حاكي از اين است كه سازند پابده وارد پنجره نفت‌زايي نشده است؛ به‌عبارتي، به ميزان بلوغ حرارتي موردنياز براي توليد هيدروكربور نرسيده كه مقادير ميانگين انعكاس ويترينايت آن را تأييد مي‌كند. در طرف مقابل، تعدادي از نمونه‌هاي سازند گورپي حاكي از ورود اين سازند به اوايل زون پنجره نفتي و توليد هيدروكربور از اين سازند مي‌باشند كه با توجه به قرارگيري سازند گورپي نسبت به سازند پابده در عمق بيشتر، بيشتر بودن بلوغ سازند گورپي نسبت به سازند پابده، طبيعي است.