شناسايي و ارزيابي گستره‌هاي فقر شهري در محلات شهر مراغه

شهر به‌ عنوان بستر زيست انسان شهرنشين، نيازمند تأمين استاندارد هايي است و مسئلۀ فقر، نه ‌تنها يكي از مهم‌ترين مسائل جهان، بلكه يكي از مهم‌ترين مسائل و مشكلات داخلي كليۀ جوامع، چه ثروتمند و چه فقير است. گستره هاي فقر، نابرابري و تفاوت در الگوي زيست در شهرها ماحصل اقتصاد دوگانه با حاكميت سرمايه‌داري بازار آزاد است. گسترش شهرها با ساختار فضايي نامنسجم و ازهم‌گسيخته سبب تمركز نامعقول امكانات و خدمات در بخش هاي گوناگون شهر و توسعه اجتماعي و اقتصادي نابرابر در آن هاست. شهر مراغه از جمله شهرهايي است كه فضاي شهري آن به لحاظ اجتماعي اقتصادي نامتعادل بوده و داراي گستره هاي فضايي فقر در حاشيه هاي شهر است. لذا پژوهش حاضر به تحليل فقر و توزيع فضايي آن بر اساس مؤلفه‌هاي اجتماعي، اقتصادي و كالبدي مي‌پردازد. تحقيق حاضر از لحاظ هدف كاربردي و از لحاظ ماهيت و روش، كمي تحليلي است. روش گردآوري داده‌ها به‌ صورت اسنادي كتابخانه‌اي و بر اساس داده‌هاي مأخوذ از اطلاعات بلوك هاي آماري سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1390 بوده كه بر اساس 18 شاخص در قالب سه مؤلفۀ اجتماعي، اقتصادي و كالبدي به تحليل توزيع فضايي فقر در محلات شهر مراغه اقدام كرده است. براي دستيابي به هدف فوق، محلات شهري با استفاده از روش هاي كوپراس و آنتروپي شانون، سطح‌بندي شدند و پس ‌از آن نقشۀ توزيع فقر ترسيم شد. نتايج حاصل نشان مي‌دهد 11.54 درصد از محلات شهر مراغه خيلي فقير، 26.92 درصد فقير، 42.31 درصد متوسط، 11.54 درصد مرفه و 7.69 درصد در سطح خيلي مرفه قرار دارند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد بين بلوك‌هاي شهر مراغه نابرابري وجود دارد و آنها مكان‌هايي براي تبلور تمايزات اجتماعي، اقتصادي و كالبدي‌اند. فرصت هاي نابرابر اقتصادي، اجتماعي و كالبدي باعث تمايز ساكنان شهر مراغه شده است.