ارزشيابي اثربخشي طرح توانبخشي مبتني بر اجتماع در توانمندسازي زنان روستايي شهرستان بيرجند

اين تحقيق با هدف ارزشيابي اثربخشي طرح توانبخشي مبتني بر اجتماع، در توانمندسازي زنان روستايي داراي معلوليت شهرستان بيرجند خراسان جنوبي انجام گرفت. اين مطالعه توصيفي به روش پيمايشي انجام شد. جامعۀ آماري تحقيق (591 نفر) دربرگيرندۀ تمام زنان روستايي داراي معلوليت تحت پوشش برنامۀ توانبخشي مبتني بر اجتماع، در شهرستان بيرجند بود. طبق فرمول كوكران، حجم نمونه 204 نفر تعيين شد. گزينش نمونه‌ها به روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي انجام شد. روايي صوري و محتوايي ابزار تحقيق (پرسشنامۀ محقق‌ساخته) بر اساس نظر گروهي از خبرگان تأمين و پايايي آن از طريق محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ بين 0.72 تا 0.98 تأييد شد. طبق يافته‌هاي تحقيق، 13 درصد پاسخگويان اثربخشي طرح را خيلي زياد، 10.5 درصد در حد زياد، 12 درصد در حد متوسط، 41 درصد در حد كم و 23.5 درصد در حد خيلي كم ارزيابي كرده‌اند. نتايج آزمون‌هاي مقايسه نشان داد پاسخگوياني كه در كلاس‌هاي آموزشي شركت كرده‌اند، پاسخگوياني كه در گروه معلوليت شنوايي و گويايي قرار دارند و پاسخگوياني كه از تجهيزات توانمندسازي سمعك استفاده مي‌كنند، اثربخشي طرح را بيشتر ارزيابي كرده‌ اند. تحليل عاملي عوامل مؤثر بر اثربخشي توانبخشي مبتني بر اجتماع به استخراج سه عامل تأثيرگذار با عنوان رويكرد نيازمحور توانبخشي مبتني بر اجتماع، حمايت اجتماعي از توانبخشي مبتني بر اجتماع، انسجام و همكاري نهادي در اجراي برنامۀ توانبخشي مبتني بر اجتماع منجر شد. در مجموع اين سه عامل 78.33 درصد از كل واريانس عوامل مؤثر بر اثربخشي برنامۀ توانبخشي مبتني بر اجتماع را تبيين كردند. ضريب همبستگي نشان داد ارزيابي پاسخگويان از اثربخشي برنامۀ توانبخشي مبتني بر اجتماع با رضايت از زندگي، برخورداري از مهارت، تحصيلات، رويكرد نيازمحور و همكاري و انسجام نهادي برنامه و ميزان درآمد و حمايت اجتماعي از برنامه به عنوان متغيرهاي مستقل مثبت و معنادار است.