تبيين مفهوم ريسك و سنجش ميزان ريسك لرزه‌اي مناطق شهري (مطالعه موردي: نجف‌آباد)

بر اساس نقشه پهنه‌بندي خطر زلزله در ايران، بخش زيادي از اين كشور در محدوده خطر نسبتاً متوسط روبه‌بالا قرار دارد. از سوي ديگر، دوره‌هاي غيرلرزه‌اي بعضي گسل‌ها در سده بيستم (حتي آرامشي هزارساله) نشان‌دهنده لرزه‌زا نبودن اين گسل‌ها نيست. در اين ميان، قضاوت شهروندان از خطر بايد بر اين مبنا باشد كه آن‌ها در منطقه‌اي زلزله‌خيز سكونت دارند. براين‌اساس ضروري است ارزيابي ريسك لرزه‌اي مناطق مختلف كشور با هدف كاهش خطرپذيري جوامع شهري در اولويت برنامه‌ريزي‌ها قرار بگيرد. در پژوهش كاربردي و توصيفيتحليلي حاضر، ضمن معرفي ديدگاه‌ها و مدل‌هاي مختلف مرتبط با مفهوم‌شناسي ريسك و آسيب‌پذيري، ريسك‌پذيري لرزه‌اي شهر نجف‌آباد بررسي شد. براي اين منظور، از پارامترهاي گوناگون كمي و كيفي براساس رويكرد تصميم‌گيري چندمعياره و روش تحليل شبكه (ANP) و ارائه مدل كاربرد داشت. نتايج نشان مي‌دهد حدود 60 درصد مساحت توسعه‌يافته شهر كه دربرگيرنده ساختمان‌هاي خشتي و آجر و آهن است ريسك‌پذيري متوسط روبه‌بالايي دارد. با تطبيق نقشه تراكم جمعيت بر اين پهنه، حدود يك چهارم جمعيت شهر (در بعضي قسمت‌ها با تراكمي بين 70 تا 100 نفر در هكتار) خطرپذيري بالايي دارند.