نقد تقابل شخصيت ها در مجموعه هاي «زمستان»، «آخر شاهنامه» و «از اين اوستا» اخوان ثالث

هنرمندان، انديشه ها و آرمان هاي خود را در قالب آثار هنري خود بيان مي كنند. تقابل شخصيت ها و چگونگي و چرايي آن در انتقال پيام هنرمند به مخاطب، نقش مهمي دارد؛ زيرا قرار گرفتن ويژگي هاي شخصيتي و فردي متفاوت و گاه متضاد در كنار يكديگر، سبب برجسته سازي آن ها و تأثيرگذاري بيشتر مي شود. در پژوهش پيش رو به روش استقرايي تحليلي به نقد تقابل شخصيت ها در مجموعه اشعار «زمستان»، «آخر شاهنامه» و «از اين اوستا»ي مهدي اخوان ثالث در دو زمينۀ محتوايي و ساختاري پرداخته ايم. دستاورد پژوهش، گوياي اين است كه اخوان ثالث در بازنمايي شخصيت ها، به خصوص شخصيت هاي اصلي به گونه اي تأثيرگذار، آن ها را در مقابل شخصيت هاي كاملاً متفاوت مي آورد، و نيز گاهي يك شخصيت را در ابعاد متفاوتي مي نماياند. شاعر در استفاده از اين تقابل، به دنبال ابلاغ پيام هاي مستقيم و نمادين، تبيين رسالت شاعري و اجتماعي، بيان آرمان هاي خرد و كلان، و در نهايت بازگويي چه گونگي و چرايي صف آرايي انديشه ها است. پژوهش در چنين زمينه هايي، ضمن گشودن دريچۀ جديدي به روي مخاطب اثر هنري، وي را با زواياي انديشه هاي شاعر آشنا مي كند، مي تواند مدخلي براي شناخت بخشي از مؤلّفه هاي فرهنگ و هنر و انديشۀ جامعه باشد.